Als er iets is wat het plezier van een vijverbezitter kan bederven, zijn het wel te veel algen in de vijver. We kijken naar de meest voorkomende soorten vijveralgen en leggen uit wat u ertegen kunt doen.
Onooglijke vijvers
Algen behoren tot de eenvoudigste vormen van het plantenrijk en zijn wijdverbreid. Voor veel dieren dienen ze als voedsel. Maar dat is een schrale troost voor vijverbezitters wanneer een lelijke, bruingroene ‘brij’ de vijverbodem bedekt, algenkussens het water ontsieren of zweefalgen het water vertroebelen.Algenplagen zijn echter niet alleen onaantrekkelijk. Te veel algen in vijvers vormen ook een ander gevaar: ze kunnen leiden tot zulke dramatische veranderingen in bepaalde waterwaarden, zoals de carbonaathardheid en pH-waarde, dat er vooral in de ochtend een gevaarlijk zuurstofgebrek kan ontstaan.
Mogelijke oorzaken van algen in vijvers
Om een algenplaag in uw vijver te bestrijden moet u eerst de oorzaak achterhalen. Alleen zo kunt u permanent genieten van helder water. Overmatige algengroei wordt bijna altijd veroorzaakt door een te hoog gehalte aan voedingsstoffen in de vijver (bijv. fosfaat of nitraat). Toch kunnen ook bij een algenplaag het nitraat- en fosfaatgehalte in een vijver perfect zijn. Dan hebben de algen deze voedingsstoffen namelijk al opgenomen, waardoor ze zo talrijk zijn. Meer informatie over ideale waterwaarden kunt u vinden in het artikel ‘De belangrijkste waterwaarden in vijvers’.Bij algen in tuinvijvers wordt in de regel het volgende onderscheid gemaakt:
Groenalgen in vijvers
Groenalgen in vijvers komen vooral in het voorjaar voor. Tot deze algen behoren draad- en zweefalgen. De toename van zonlicht biedt groenalgen goede omstandigheden om te groeien, vooral omdat de andere vijverplanten nog niet echt wedijveren om de voedingsstoffen in het water.
Draadalgen in vijvers
Draadalgen hebben in het algemeen een goede waterkwaliteit nodig en ontwikkelen zich meestal geleidelijk: ze kunnen niet alleen vrij zwevend en als grote kussens in de vijver ronddrijven, maar ook als draderige bosjes vastzitten aan de vijverbodem, planten of apparatuur.
Zweefalgen
Zweefalgen veroorzaken groen vijverwater. Meer over de oorzaak en bestrijding van deze algen in vijvers kunt u lezen in het artikel ‘Zweefalgen maken vijverwater groen’.
Blauw- of smeeralgen in vijvers
Hoewel blauwalgen ook tot de zweefalgen behoren, komen ze meestal voor als een vieze slijmlaag op de apparatuur en vijverbodem. Blauwalgen zijn onaangename tijdgenoten die bijzonder goed gedijen bij een slechte waterkwaliteit, vooral bij een zeer hoog nitraat- en fosfaatgehalte. Wie blauwalgen wil voorkomen, moet zijn vijver goed onderhouden.
Algen bestrijden
Afhankelijk van welke algen in een vijver voorkomen, zijn er verschillende manieren om ze te bestrijden. Zo kunnen bijvoorbeeld draadalgen uit het water worden gevist of getrokken. U kunt de vijver en het water reinigen met een net of hark (ga voorzichtig te werk om de vijverfolie niet te beschadigen!). Soms kunnen de algen eenvoudig uit het water worden gehaald door ze rond een stok te wikkelen.
Algeneters in vijvers
Sommige dieren helpen u in uw strijd tegen vijveralgen . Denk bijvoorbeeld aan kleine kreeftachtigen, waterslakken, vijvermosselen en verschillende soorten vissen. Maar u mag hiervan geen wonderen verwachten. Daarbij komt dat deze kleine ‘helpers’ soms ook voor nieuwe problemen in de vijver zorgen.
Algenbestrijdingsmiddelen
Hoewel chemische algenbestrijdingsmiddelen niet permanent gebruikt mogen worden in de strijd tegen algen, zijn er tegenwoordig verschillende hoogwaardige kwaliteits- en merkproducten verkrijgbaar voor tijdelijk gebruik. Deze middelen zijn ook ten zeerste aan te beleven als noodmaatregel. Maar bedenk daarbij wel dat u ook met de beste producten geen blijvend succes behaalt als u uw vijver niet goed onderhoudt om een nieuwe algenplaag te voorkomen.
Planten als concurrenten van algen
Het planten van voldoende oever- en onderwaterplanten is een van de beste manieren om algen tegen te gaan. Drijf- en onderwaterplanten verbruiken namelijk voedingsstoffen in het water, zodat deze niet meer beschikbaar zijn voor algen. Planten zoals hoornkruid, waterpest en krabbenscheer zijn hiervoor bijzonder goede keuzes, net als riet dat in het oevergrind is geplant.
Volledige ontsmetting om vijveralgen tegen te gaan
Volledige ontsmetting van een tuinvijver betekent niet dat de vijver helemaal geleegd en vervolgens bijvoorbeeld met een hogedrukreiniger schoongemaakt wordt. Dit zou het leven in de vijver enorm verstoren en blijvende schade aan het ecosysteem van de vijver veroorzaken. Als bodemslib of slechte waterwaarden echter voor grote problemen zorgen, kunnen omvangrijke onderhoudsmaatregelen van levensbelang zijn voor de vijver. U kunt een ongezonde vijver helpen herstellen door het slib te verwijderen en meerdere keren een groot deel van het water te verversen. Deze onderhoudsmaatregelen zijn snel en eenvoudig uit te voeren. Opmerking: Let erop dat de vijver bij warm weer niet uitdroogt.
Algen in vijvers voorkomen
De strijd tegen algen in vijvers is niet altijd meteen succesvol. Blijf ermee doorgaan! Vis bijvoorbeeld regelmatig dode plantenresten, bladeren en bloemen uit het water. En vooral: voorkom nieuwe algengroei met goed vijveronderhoud.Meer informatie kunt u lezen in het artikel ‘Vijver in de herfst winterklaar maken’.De volgende tips kunnen u ook helpen in de strijd tegen algen:
- Vul in de zomer uw vijver niet alleen bij met kraanwater, maar ververs ook regelmatig een deel van het water.
- Is de watertemperatuur te hoog in de zomer? Dan is het belangrijk om de vijver voldoende te beluchten.
- Zitten er te veel vissen in uw vijver? Verklein het visbestand en gebruik altijd hoogwaardig voer om verontreiniging van het water te voorkomen.
- Let erop dat er geen stoffen in uw vijver terechtkomen die er niet in thuishoren (bijv. meststof voor landplanten).