Równowaga biologiczna i jej utrzymywanie to podstawa pięknego stawu. A wszystko zaczyna się od wody. Jest środowiskiem życia roślin i ryb w oczku wodnym. Dlatego tak istotne jest sprawdzanie i monitorowanie parametrów wody stawowej. Dzięki temu mamy stały podgląd małego, ogrodowego ekosystemu. Wiele czynników zewnętrznych, a także wewnętrznych ma wpływ na wskazania kluczowych parametrów.
Jak przygotować wodę do oczka?
Pierwszą istotną kwestią jest źródło wody w oczku. Do jego napełnienia najlepiej wykorzystać wodę kranową, pozostałe opcje chociaż kuszące mają sporo minusów. Woda wodociągowa nie jest idealnym środowiskiem dla ryb. Pomimo stosunkowo zrównoważonych parametrów szkodliwy może okazać się dodatek substancji uzdatniających, w tym chloru. Należy również pamiętać, że parametry wody kranowej są różne w różnych częściach kraju i Europy, a normy odpowiednie dla ludzi mogą być szkodliwe dla delikatniejszych organizmów żyjących w stawach. Jednak dzięki zastosowaniu właściwych preparatów przy wodzie kranowej możemy stworzyć „idealne warunki” dla rozwoju roślin i ryb. Pomocny będzie preparat stosowany do uzdatniania wody – Tetra Pond AquaSafe, który sprawi, że woda kranowa będzie bezpieczna dla ryb. Zalecamy jego stosowanie podczas napełniania oczka wodnego po raz pierwszy, a także podczas wszystkich częściowych podmian wody, po długotrwałych opadach deszczy i po leczeniu chorób w oczku wodnym. Kolejnym etapem jest regularne monitorowanie i podtrzymywanie odpowiednich parametrów wody.
Parametry wody stawowej i jak je mierzyć?
Odpowiednie przygotowanie wody do oczka to dopiero początek. Należy stale dbać o właściwą równowagę ekosystemu. Dla utrzymania równowagi biologicznej w stawie niezbędne są odpowiednie parametry wody i warunki środowiskowe. Oczko wodne jest sztucznym zbiornikiem, który wymaga szczególnej opieki. Na parametry wody wpływa wiele czynników zewnętrznych i wewnętrznych, takich jak opady deszczu, podmiana części wody przy użyciu nieuzdatnionej wody wodociągowej, światło słoneczne, opadające liście, zbyt duża liczba ryb w zbiorniku, przekarmianie lub nawet nieodpowiednia instalacja urządzeń technicznych. Są one odpowiedzialne za szereg procesów biologicznych i chemicznych, które powodują zmiany jakości wody. Dlatego tak ważne jest regularne testowanie (mniej więcej raz na dwa tygodnie) i kontrolowanie parametrów wody w oczku, a także sprawdzenie wody, którą zamierzamy dodać do zbiornika. Jakość wody można szybko i prosto sprawdzić przy użyciu testów paskowych, które pozwalają kontrolować najważniejsze parametry wody w ciągu kilku sekund. Z pomocą Tetra Pond Test 6in1 szybko sprawdzisz poziom chloru, azotanów (NO2), azotynów (NO3), twardości węglanowej (KH), twardości ogólnej (GH) i pH. Podczas wykonywania testu należy pamiętać o zachowaniu kilku zasad. Staraj się sprawdzać wodę o tej samej godzinie i w tym samym miejscu. W oczku wodnym w zależności od miejsca (bliżej napowietrzania, fontann, strumyków) może być inna zawartość tlenu. Dobowo parametry mogą również ulegać wahaniom w zależności od nasłonecznienia, ze względu na zachodzący proces fotosyntezy, lub przy karmieniu ryb. W tabeli zestawiliśmy pożądane parametry w zdrowym oczku wodnym. Pamiętaj, że pomocna przy ocenie parametrów będzie aplikacja Tetra, w której możesz każdorazowo ocenić pomiar, a także zachować historię pomiarów. W przypadku jakichkolwiek odchyleń od normy lub osiągnięcia wartości krytycznych należy podjąć odpowiednie działania.
| Zawartość tlenu (O2) | > 6 mg/l |
| Twardość ogólna (GH) | 6 – 16°dH |
| Twardość węglanowa (KH) | 5 – 15°dH |
| Poziom pH | 6,5 – 8,5 |
| Azotyny (NO2) | Możliwie niewykrywalne |
| Azotany (NO3) | < 50 mg/l (jak najmniej) |
Jak dbać o właściwy poziom pH?
Jednym z podstawowych parametrów wody stawowej jest jej odczyn, czyli pH. Jego wartość wskazuje na kwasowość, neutralność lub zasadowość wody. Poziom pH może być szybko sprawdzony przy użyciu testów paskowych lub kropelkowych, bez konieczności użycia pH-metru. Jeżeli odczyt wskazuje wartość niższą niż 6,5, mamy do czynienia z wodą kwaśną, wskazanie między 6,5-7,5 to woda neutralna, a powyżej 7 zasadowa. Większość ryb stawowych najlepiej czuje się w wodzie o pH między 6,5 i 8,5. Wartości mogą ulegać zmianie w zależności od pory dnia. Dlatego dla otrzymania dokładnych pomiarów można przeprowadzać testy tego konkretnego parametru o różnych porach dnia. Odczyn wody (pH) ma bezpośredni wpływ na twardość węglanową (KH). Jeśli w oczku wodnym poziom pH gwałtownie obniżył się, lub przeciwnie, znacznie wzrósł, należy zastosować preparat stabilizujący wartość pH. Dodatkowo, w takich przypadkach zaleca się częściową podmianę wody, w tym celu najlepiej wykorzystać uzdatnioną wodę kranową. Pomocny w podtrzymywaniu właściwych parametrów pH i KH jest Tetra Pond WaterStabilizer.
Na co dzień pamiętaj o kilku podstawowych kwestiach, które ułatwią utrzymanie właściwego poziomu pH:
- obserwuj i kontroluj wzrost glonów,
- unikaj hodowania zbyt wielu ryb w oczku wodnym,
- po intensywnych opadach deszczu zbadaj parametry wody i wykorzystaj preparaty zwiększające twardość węglanową, a tym samym stabilizujące pH,
- do częściowych podmian wykorzystuj wodę kranową z preparatem uzdatniającym
- unikaj dużych podmian wody i zawsze sprawdzaj parametry wody w oczku wodnym i tej dolewanej.
Co musisz wiedzieć o twardości węglanowej (KH)?
Twardość węglanowa wody jest ściśle powiązana z jej odczynem (pH). Optymalny poziom KH w wodzie stawowej to ok. 3 °dH. Pozwala on zabezpieczyć wodę przed dużymi wahaniami wartości pH. Jednak twardość węglanowa wody z czasem ulega zmianie za sprawą żyjących w oczku wodnym ryb, roślin i zachodzących mikrobiologicznych procesów. Dlatego też, w okresach intensywnego wzrostu roślin, nadmiernego rozwoju glonów lub w stawach o dużej liczbie ryb twardość węglanowa powinna być regularnie kontrolowana. Częściowa podmiana wody oraz specjalny preparat, Tetra Pond WaterStabilizer, stabilizujący parametry pomoże kontrolować poziom KH.
Co wpływa na twardość ogólną wody (GH)?
Twardość ogólną wody w dużej mierze determinują rozpuszczone w niej jony wapnia i magnezu. Im większa zawartość jonów wapnia i magnezu w wodzie, tym wyższa twardość ogólna. Wartości GH poniżej 8 – 10 °dH wskazują na wodę miękką, wartości w przedziale 18 – 20 °dH na wodę twardą. Magnez i wapń odgrywają ważną rolę w ekosystemie wodnym, dlatego ich zawartość w wodzie powinna być na odpowiednio wysokim poziomie. Podobnie jak w przypadku innych parametrów, przy zbyt niskim poziomie twardości ogólnej należy przeprowadzić częściową podmianę wody. Wykorzystując do tego celu odpowiednio przygotowaną wodę kranową.
Jak prawidłowo eliminować szkodliwy amoniak i amon z oczka wodnego?
Amoniak (NH4+) i amon (NH3) powstają w wyniku procesów przemiany materii oraz rozkładu martwych fragmentów roślin i resztek pożywienia. Zawartość amoniaku w wodzie może stanowić zagrożenie dla ryb i innych organizmów żyjących w oczku wodnym. W dobrze funkcjonującym zbiorniku, amon i amoniak są szybko rozkładane do azotynów, a następnie nietoksycznych azotanów przez bakterie nitryfikacyjne. Aby proces przemiany toksycznego amoniaku w bezpieczne dla ryb azotany przebiegł prawidłowo, w zbiorniku musi zachodzić filtracja biologiczna wody. Za filtrację wody (biologiczną, mechaniczną oraz chemiczną) odpowiada filtr, który jest niezbędny szczególnie w przypadku gęsto zarybionych zbiorników. Upewnij się, że filtr jest włączony i odpowiednio przygotowany do pracy. Do właściwej aktywacji biologicznej sprawdzi się preparat Tetra Pond FilterStart Bacteria. Pamiętaj też o stosowaniu pompy napowietrzającej, która zaopatruje oczko wodne w odpowiednią ilość potrzebnego tlenu.
Wpływ zrównoważonego biologicznie ekosystemu na azotyny i azotany
Zrównoważony ekosystem oczka wodnego zapewnia rozkład azotynów przez bakterie do nietoksycznych azotanów. W przypadku niewłaściwej filtracji biologicznej, zbyt duży poziom azotynów utrzymujący się przez dłuższy czas stanowi zagrożenie dla ryb. Szczególnie wiosną oraz po czyszczeniu filtra należy zadbać o właściwą aktywację biologiczną na przykład poprzez dodanie preparatu Tetra Pond FilterStart Bacteria, który zasiedli filtr specjalnie wyhodowanymi bakteriami nitryfikacyjnymi. Aby wspomóc rozwój pożytecznych bakterii filtracyjnych i zapewnić im optymalne środowisko rozwoju, a tym samym zredukować nadmierny poziom azotynów, do filtra należy dołożyć preparat Tetra Pond FilterZym. Azotany z kolei są składnikiem odżywczym roślin, ale także glonów. Aby nie dopuścić do nadmiernego rozwoju glonów w zbiorniku należy systematycznie kontrolować poziom azotanów, a w okresach powolnego wzrostu glonów podmieniać część wody w stawie.
Jak na jakość wody wpływa nadmierny poziom fosforanów?
Fosforany, które dostają się do wody w wyniku procesów przemiany materii oraz gnicia roślin i resztek pokarmów, mogą niekorzystnie wpływać na jakość wody w oczku wodnym. Zbyt wysoki poziom fosforanów zazwyczaj prowadzi do nadmiernego rozwoju glonów. Aby tego uniknąć, należy kontrolować populację ryb w zbiorniku, karmić ryby wyłącznie pokarmami wysokiej jakości oraz oczyszczać dno zbiornika. W celu usunięcia organicznych osadów z dna oczka wodnego można zastosować specjalny preparat – Tetra Pond SludgeRemover. Dzięki skutecznym mikroorganizmom pomaga rozkładać osady, zwiększa przejrzystość wody oraz zapewnia równowagę biologiczną w zbiorniku. Należy pamiętać również o podmianie wody oraz odpowiedniej obsadzie roślinnej, która wspiera utrzymywanie fosforanów na odpowiednio niskich wartościach. Można również wesprzeć się odpowiednim preparatem, który obniży poziom niechcianych substancji, na przykład Tetra Pond PhosphatetMinus.
Niezbędny do życia tlen
IloNie tylko ryby, ale także większość mikroorganizmów do życia potrzebuje tlenu. Ilość tlenu w wodzie stawowej powiązana jest z jej temperaturą. Im cieplejsza woda, tym mniej tlenu. Gwałtowny spadek zawartości tlenu może zaburzyć równowagę biologiczną zbiornika. Aby zidentyfikować problem z natlenieniem wody, należy przeprowadzić test wody w godzinach porannych, gdyż o tej porze zawartość tlenu w wodzie jest najniższa. Latem, w gorące i wilgotne dni, a także w okresach szybkiego wzrostu roślin lub nieoczekiwanej inwazji glonów, napowietrzanie jest szczególnie istotne. Brak tlenu w wodzie stawowej prowadzi bowiem do śmierci ryb. Najlepszym rozwiązaniem jest zainstalowanie pompy napowietrzającej (np. Tetra Pond APK), która zapewni przepływ wody w zbiorniku i odpowiednie napowietrzanie. Pompa powinna być włączana szczególnie nocami.