BACOPA – ETLİ YAPRAKLARA VE SAPA SAHİP SU BİTKİSİ

Akvaryum bitkisi Bacopa sadeliğiyle bilinmektedir. Dolgun görünümüyle akvaryum süslemek için çok uygundur. Bu ilginç bitkinin rahatlıkla yaşamını sürdürmesi için hangi koşulların olması gerektiğinin cevabını yazımızda bulacaksınız.

Genel bilgiler

Bаcopa (Bacopasp.) – Norichnik ailesine ait çok yıllık uzun saplı bitki grubu. (Bazı sınıflandırmalara göre-sinirliotugillerdendir). Cins, çoğunluğu suda yaşayan elliden fazla türü barındırmaktadır. Bundan dolayı akvaryumda bakmak için çok uygundurlar. Ayrıca kara Bacopaları da vardır, bunlara «Sutera» denmektedir.

Akvaryumun arka planında Bacopa
Akvaryumun arka planında Bacopa

Cinsin adı Guyanalı yerlilerin dilinden gelmektedir. Bacopalar, yaprakları genellikle hoş bir narenciye kokusuna sahip olan bataklık bitkileridir. Bazı türleri akvaryumculukta yaygın olarak kullanılmaktadır. Çoğunlukla akvaryumun ön yada orta bölgesine sıra sıra dikilirler. Bitki kirliliklere ve süspansiyonlara karşı dayanıklıdır ve bu nedenle çok caziptir. Parlak ışığı sevmektedir.

Dış görünüşü

Akvaryum kültüründeki en popüler tür örneğini kullanarak Bacopa’nın –Bacopa Caroline-görünümünü ele alalım.

Bacopa uygun koşullarda 60 cm’ye kadar büyüyebilir. Filizleri sürüngen veya dik ve hafif dallanmıştır. Sapı etlidir, 4 mm’ye ulaşabilir. Sapın su altında kalan kısmında tüylenme olmamaktadır, suyun yüzeyinde kalan kısım yoğun tüylüdür. Yapraklar orta büyüklükte olup boyları 3 cm’yi geçmemektedir, genişliği ise 8-20 mm’dir. Çapraz olarak konumlanmıştır. Yaprağın kendisi oval formdadır. Yapraklar da sapları gibi etlidir. Yaprağın rengi açık yeşilden siyaha kadar değişiklik göstermektedir. Akvaryumun aydınlatması iyiyse kahverengi olabilir. Zayıf bir kök sistemine sahiptir.

Akvaryumun ön planında Bacopa
Akvaryumun ön planında Bacopa

Çicekler yalınkat, mavi veya lavanta rengi, nadiren de beyazdır.

Yetişme ortamı

Akvaryumlarda yetişen Bacopalar, dünya çapında çok yaygındır. Amerika, Afrika, Asya, Avustralya’nın tropikal ve subtropikal bölgelerinde sığ su kütlelerinde, sulak alanlarda ve nehir kıyılarında yaşarlar. Birçok türün büyüdüğü bölgeye her zaman uygun olmayan coğrafik özel sıfatları vardır.  Sadeliği nedeniyle Bacopa birçok ülkede akvaryumlardan vahşi doğaya çıkmış istilacı bir bitki halinde gelmiştir.

Вacopa türleri

Bacopa Australis

Uzun saplı çabuk büyüyen bitkilerdir. Yapraklar bir buçuk cm uzunlukta ve yuvarlaktır. Yaprağın üzerinde gözle görülür bir dalgalanma bulunmaktadır. Akvaryumun arka ve orta planını süslemek için kullanılmaktadır. İyi kök salmaktadır. CO2 kaynağının yokluğunda sorunsuz gelişebilir ancak akvaryumdaki ekstra karbon, Bacopa’nın çok daha dolgun görünmesini sağlamaktadır. Parlak aydınlatmayı tercih etmektedir.

Bakımı sırasında bitkilerin sorunsuzca tolere ettiği düzenli kesimlerin yapılması gerekmektedir. Çok yoğun çalılıkların zaman zaman inceltilmesi faydalı olur. Aksi halde alt katmanlardaki bitkiler ışık ve besin maddelerinden yoksun olmaya başlamaktadır. Bu da nihayetinde onların solup gitmesine yol açmaktadır. 

Bacopa Caroliniana

En popüler akvaryum bitkilerinden biridir. Türün ana vatanı Latin Amerika’dır. Sapı uzun, yaprakları 2 cm’ye kadar uzunlukta ve elips şeklindedir. İçinde yumuşak su bulunan tropikal akvaryumlarda en iyi şekilde yetişmektedir. Sert suda dış güzelliğini kaybetmektedir. Parlak aydınlatmayı sever. Zayıf bir kök sistemine sahiptir. Sistematik kesim yapılarak kompozisyonun bir öğesi olarak dikey katmanlar oluşturabilirsiniz.

Bacopa Salzmannii

Yaygın türler, Meksika’dan Paraguay’a kadar uzanmaktadır. Dış görünümü açısından Bacopa Caroliniana’yı anımsatmaktadır: Sapları dik, yaprakları yoğun, çiftler halindedir. Bu türün ilginç olan özelliği renk çeşitliliğinin fazla olmasıdır. Yetişme koşullarına bağlı olarak yeşil, kırmızımsı veya mor renkte olabilir. Amatörler arasında renk çeşitliliği çok fazla kafa karışıklığına neden olmaktadır, aynı bitki genellikle farklı türler olarak satılmaktadır.

Akvaryumda bakımı zor değildir. Aydınlatma ve besleyici bir toprak kritik öneme sahiptir. Işığın miktarı bitkinin rengini doğrudan belirlemektedir: Eğer aydınlatma zayıfsa bitki yeşil kalmakta, aydınlatma güçlüyse yapraklarda mor tonlar ortaya çıkmaktadır. Uygun koşullarda akvaryumda çiçek açabilir.

Bacopa Colorata

Bacopa Caroliniana’nın seçici bir şeklidir. İlk olarak ABD’de yetiştirilmiş, sonrasında tüm dünyaya yayılmıştır. Vahşi doğada karşılaşılmamaktadır. Genç bitkilerin rengi dışında dış görünümü progenitörden farklı değildir. Genellikle pembe veya açık mor renklidirler. Ancak zamanla yaprakları «standart» yeşil renge dönmektedir. Yılın sıcak mevsiminde dekoratif havuzlarda dahi büyüme imkanı vardır.

Bacopa Madagascariensis

Madagaskar Adasında doğal olarak yetişmektedir. Kalınlığı 4 mm’ye kadar olan etli bir sapa sahiptir. Bitki akvaryumda nadiren 15 cm uzunluğa ulaşabilir, bu nedenle akvaryumun ön ve orta planında kullanmak mümkündür. Yapraklar mızrak şeklindedir, uzunluğu 3 cm’ye kadardır, açık yeşil bir renge sahiptir. Parlak aydınlatmayı sever. Işığın yetersiz olması halinde bitki alt yapraklarını kaybetmeye başlayacaktır. Tür, paludaryumlarda bulundurmak için çok elverişlidir.

Bacopa Monnieri

Doğada yaygın olarak bulunan bir bitkidir, tropik ve subtropik her yerde bulunmaktadır. Hem ıslak toprakta (Sapları sürüngendir) hem de yağışlı mevsimde tamamen sular altında yetişebilmektedir.  (Sapları diktir).

Asya ülkelerinde popüler bir tıbbi bitki ve gıda katkı maddesidir.

Bakımına yönelik özel bir şart bulunmamaktadır, az ışıkta bile iyi büyümektedir.  Havuzlarda yetiştirmek için uygundur.

Bacopa Monnieri «Compact»

Bacopa Monnieri’nin seleksiyon formudur.  Ayırt edici özellikleri nispeten kısa bir sap (10-15 cm) ve uçta geniş olup tabana doğru sivrilen yapraklardır. İyi gelişmiş bir kök sistemi bulunmaktadır. Hem akvaryumlarda, hem de paludaryumlarda kendini iyi hissetmektedir.  Kesmeler yardımıyla üremektedir. Yoğun kümeler oluşturmaktadır.

Bacopa Monnier «Round-leaf»

Hali hazırda bilinen Bacopa’nın yapay olarak elde edilmiş başka bir formudur. Dış görünümü açısından popüler Hint Rotalu bitkisine çok benzemektedir. Akvaryumda uzunluğu genel olarak 20 cm’yi geçmemektedir. Yaprakları yuvarlak, kalın ve yeşil renklidir. Hem akvaryumda hem de nemli seralarda bakmak için uygundur. Parlak aydınlatmayı sever. Işık yetersiz olursa internodlar artar, bu da bitkinin dış görünümünü bozar. Sayısı çok fazla olan yan sürgünlerin yardımıyla üremektedir.

Bacopa Myriophylloides

Akrabalarının aksine oldukça kaprisli bir türdür. Brezilya’nın orta ve güneydoğu kesiminde doğada yaşamaktadır. Hem suyun altında, hem de üstünde yaşayabilmektedir.

Ayrıca dış görünüşüyle diğer Bacopa’lardan ayrılmaktadır. Dik bir sapa sahip olup, yapraklar, her biri 5-7 parçaya bölünmüş çiftler halinde düzenlenmiştir, bu da direkt göze çarpmaktadır. Yüzey formu çiçeklenme yeteneğine sahiptir. Soluk mavi çiçekleri bulunmaktadır.

Bakımın başarılı olması için bir dizi şarta uyulması gereklidir ve bu şartlar şunlardır: Yumuşak ve asidik su, parlak aydınlatma,  25-27°С sıcaklık, besleyici maddeler açısından zengin toprak (Örneğin; Tetra CompleteSubstrate). Yüzen bitkilerin Bacopa Myriophyllodies ile birlikte tutulmaması gerekmektedir, gölge oluşturabilirler.

Bacopa sp.Japan

Adına rağmen bu bitki sadece Japonya’da değil, dünyanın diğer bir ucunda, Güney Amerika’nın tropiklerinde yetişmektedir. Ancak Yükselen Güneşin Ülkesinde, bu Bacopa türü ilk olarak akvaryum tasarımı için kullanılmıştır.

Dış görünümü şu yönleriyle diğer Bacopa’larden biraz farklıdır: Dik sap, çiftler halinde konumlandırılmış oval yapraklar. Akvaryumda çalının boyutu 20 cm’ye kadar ulaşmaktadır.

Yan sürgünlerle çoğalmaktadır, bu nedenle kısa sürede yoğun çalılıklar oluşturmaktadır.  Bitki hassastır, iyi bir aydınlatma gerekmektedir, yumuşak, asidik bir su ve besleyici bir toprağı olmalıdır.

Üreme ve yetişme

Bacopaları akvaryum şartlarında yetiştirmek zor değildir. En basit yöntem; sap kesimi yapmaktır. Bunu yapmak için bitkinin tepesini makasla kesmeniz ve toprağa dikmeniz gerekmektedir.  Yakın zamanda yeni bir sürgün kök salacaktır, kök sisteminin aktif gelişimi için Tetra PlantaStart gübresi yardımcı olacaktır.

Bacopa Caroliniana’nın Çiçeklenmesi
Bacopa Caroliniana’nın Çiçeklenmesi

Bitki paludaryumda yetiştirmek için uygundur. Bu şartlarda türlerin çiçeklenmesini gözlemlemeniz mümkündür. Bunun için sıcaklıkta 30°С ye kadar hafif bir artış gereklidir. Suyun ise organik maddeler açısından zengin olması gerekmektedir. Bacopa’nın çiçekleri soluk mavidir. Ancak doğada çoğunlukla vejetatif olarak ürerler.