Boynuz Otu (Ceratophyllum), Ceratophyllaceae (Boynuz Otları) ailesine dahildir. Yavaş akan nehirlerde, göllerde ve göletlerde yetişen, dış özellikleriyle farklılık gösteren birçok çeşidi bulunmaktadır. Örneğin, Tanganika ve Malavi Göllerinde çok sert yapraklı kompakt formları vardır. Boynuz Otlarının habitatı geniştir, bu bitki ılıman iklim kuşağındaki tüm bölgelerde yaşar. Kuzey Kutup Dairesinden tropik bölgelere kadar bütün su kütlelerinde bulunur.
İçindekiler
Genel bilgiler
İlginç görünümü ve bakım kolaylığı sayesinde, akvaryumcular arasında yaygınlaşmıştır. Boynuz Otunun uzun sert sapları vardır, kök sistemi gelişmemiştir. Bu nedenle bitki suyun orta ve üst katmanlarında serbestçe yüzer. Besin elementleri Boynuz Otu tarafından su ortamından doğrudan emilir, sapın iletken unsurları zayıf bir şekilde gelişmiştir, bunlarda yedek madde olan nişasta vardır.
Sap 1 m’ye kadar ulaşabilir, dallı ve kırılgandır. Yaprakları iğneli, uçları ince tırtıklıdır. 6-12’li helezonlar halinde toplanmışlardır, renkleri açık yeşilden koyu yeşile veya kırmızımsıya kadar olan bir aralıktadır. Ayrıca kireç birikintilerinden dolayı kolayca kırılırlar.
Bitki ince ipliksi oluşumlar– rizoidler yardımıyla toprağa yerleştirilir. Rizoidler, bitkiyi toprakta tutmanın yanı sıra, maddelerin emilme işlevini de yerine getirir.
Ceratophyllum’un çiçekleri küçüktür, bazı türlerde küçük çiçek salkımları halinde toplanırlar. Monoik bir bitkidir. İlginç bir özelliği de su altında tozlaşmasıdır; bu su bitkileri arasında çok nadiren görülen bir durumdur.
Bakım ve üreme
Boynuz Otu, uygun koşullarda hızlı bir büyüme hızına sahip, toprağa çalılar halinde ekilebilen veya su kolonunda yüzmeye bırakılabilen oldukça basit bir bitkidir. Bitkiyi geniş bir akvaryumda beslemek ve sürgünleri düzenli olarak kısaltmak iyi olacaktır. Soğuğa dirençli olan Ceratophyllum türleri, bitkilerin kökenine bağlı olarak göletlere, soğuk su akvaryumlarına veya tropik akvaryumlara ekilebilir.
Boynuz Otu, 6 ila 15 dGH aralığında alkali suyu, 7.0-7.5 pH aralığında asitliği tercih eder. Sıcaklık 17-30°C aralığında olabilir, ancak daha düşük bir sıcaklıkta büyüme yavaşlar ve Boynuz Otunun sapları dibe daha yakın olur.
Bu bitkiler loş ışığı tercih eder, gün ışığının süresi 12-14 saat olmalıdır. Yoğun ışık altında her gün 3 cm uzunluğa kadar büyüyebilir. Işığın yetersiz olması durumunda bitkinin yaprakları parçalanabilir ve saplarının kenarları çürür. Bu durumda bitkinin ölü kısımlarını ayırmak, aydınlatmayı ayarlamak gereklidir. Boynuz Otu böylece, görünümünü hızlı bir şekilde geri kazanacaktır.
Bitkinin gübrelere ihtiyacı yoktur, çünkü yaprakları besin elementlerini (fosfatlar, amonyak, CO2 ve nitratlar) doğrudan sudan emer. Gölet koşullarında bitkiler kışın ölebilir, ilkbaharda sıcaklık arttıkça yeni saplar ve yapraklar oluşturan sürgünler çıkabilir. Boynuz Otlarının çoğaltılması zor değildir ve vejetatif bir şekilde gerçekleşir. Bitkinin küçük parçaları ve sapları toprakta kolayca köklenir veya su kolonunda serbestçe yüzerek yeni yan sürgünler oluşturur. Toprağa yerleştirmek için bitki taşlarla veya diğer dekorlarla bastırılabilir.
Boynuz otu türleri
Daldırılan veya koyu yeşil Boynuz Otu
Daldırılan veya koyu yeşil renkteki Boynuz Otu (ceratophyllum demersum) çok çeşitli koşullarda büyüyebilir, doğada 0,5 ila 15 m derinliğindeki su kütlelerinde yaşar. Yüksek dayanıklılığı sayesinde yayılma alanı çok geniştir. Bazı bölgelerde (örneğin, Yeni Zelanda’da), alelopatik etkileşimler de dahil olmak üzere, yerel sucul bitki örtüsünün yerini alır.
Bu cinste, koyu yeşil yaprakları olan kırmızımsı tonda uzun saplar vardır. Daldırılan Boynuz Otu temiz su tercih eder. Tortu ve ince parçacıklar yapraklarına kolayca yerleşir, bu da onu çekici hale getirir, ancak öte yandan bitki bu şekilde biyolojik bir filtre görevi de görür. Çok kirli sürgünler akvaryumdan alınabilir ve akan su altında durulanabilir. Yaprakları serttir, bu nedenle ceratophyllum demersum Çiklitlerin olduğu bir akvaryum için uygundur.
Yarı daldırılan Boynuz Otu
Yarı daldırılan Boynuz Otu, sualtı Boynuz Otu veya açık yeşil Boynuz Otu (ceratophyllum submersum) bakımı kolay bitkilerdir. Koyu yeşil Boynuz Otundan, her biri 6-8 loba bölünmüş yumuşak ve esnek yapraklarıyla farklıdırlar. En önemli ayırt edici özellik meyvedir. Su parametreleri konusunda sorunsuzdur, 5 ila 30°C sıcaklık aralığında, 5-24 dGH sertlikte yaşayabilir. Parlak ışık koşullarında kırmızımsı renkli yapraklar görünür.
Meksika Boynuz Otu
Meksika Ceratophyllum submersum “Mexiko”, açık yeşil renkli bir Boynuz Otu çeşididir. Bakım koşulları açısından, Boynuz Otlarının geri kalan türlerine benzer. Koşullar konusunda oldukça sorunsuzdur, hızlı bir büyüme hızına sahiptir. Orta sertlikte suyun olduğu tropik akvaryumlar için uygun olan bir bitkidir. Büyüme mevsimsel bir özelliğe sahiptir ve kışa doğru yavaşlar.
Küba Boynuz Otu
Küba Boynuz Otunda (Ceratophyllum spec.) internotlar kısadır, bol miktarda yaprakla kaplıdır. Diğer Boynuz Otları gibi, son derece dayanıklıdır. Bakım ve kullanım koşulları açısından diğer çeşitlere benzer. Büyüme dönemi, kış aylarında da dinlenme dönemi olmaksızın devam eder. Küba Boynuz Otunun sapı kırmızımsı bir renk alabilir. Kabarık dalları nedeniyle en dekoratif olanıdır; Noel ağacının görüntüsünü andırır.
Boynuz Otunun kullanımı
Boynuz Otu doğada, otçul balıklar ve kuşlar için besin görevi görür. Ayrıca evcil su kuşları için yem olarak kullanılır.
Akvaryumda Boynuz Otu kullanımı konusunda, bu bitkinin yetiştirilmesine hem muhalif olanlar hem de destek verenler vardır. Bu durumda, akvaryumun genel tasarımından ve akvaryumcunun görevlerinden başlamak en iyisi olacaktır. Pek çok kişi, bitkinin ilk başlangıç için vazgeçilmez olduğunu, akvaryum sakinlerinin atık ürünlerini emerek biyolojik dengenin kurulmasına katkıda bulunduğunu belirtmektedir. Bunun haricinde, oksijeni serbest bırakmaktadır, bunun sonucunda da biriken organik madde hızla ayrışır.
Ceratophyllum hem soğuk su hem de tropikal akvaryumlar için uygundur. Boynuz Otlarının bakımı kolaydır, son derece hızlı büyürler (bir ay içinde bir sürgün 1 m’ye kadar bir bitki oluşturabilir), yaprakların ölmesinden sonra küçük bir daldan bile kolayca yenilenir ve bu nedenle acemi akvaryumcuların yetiştirmesi için mükemmeldir.
Yosun salgını varsa, akvaryuma Boynuz Otu konulması önerilir. Bitki, yosunların gıda rakibi olarak hareket eder ve akvaryumun bunlardan hızlı bir şekilde temizlenmesine yardımcı olur; bu, yosunlara karşı biyolojik kontrol yöntemlerinden biridir. Bununla birlikte, bu durumda algisitler kullanılmamalıdır. Çünkü Ceratophyllum, bunların sudaki içeriğine karşı çok duyarlıdır, bitkinin ölmesine neden olabilirler.
Boyunuz Otu, dekoratif olmasının yanı sıra, asılı parçacıkların, yem kalıntılarının, yosunların üzerine yerleştiği biyolojik bir filtre görevi gördüğü için de değerlidir. Bitkinin çekiciliğini kaybetmesi durumunda, sadece akan suyun altında durulamak veya çok kirli kısımlarını ayırmak yeterli olacaktır.
Ancak, akvaryumda gölgelendirmeye ve besin eksikliğine tolerans göstermeyen yer örtüsü bitkileri varsa, bunlar için Boynuz Otunun yüksek büyüme oranı uygun olmayabilir. Bitkinin yaprakları ve sapları kırılgandır ve öldüğünde ek bir organik madde kaynağı olarak hizmet edebilir. Bu nedenle temiz tutmak ve bitkinin parçalarını ağ ile zamanında temizlemek ve bunun yanı sıra çok uzun sapları kesmek gerekir.
Akvaryumun kompozisyonunda, Boynuz Otları en çok yan ve arka alanı süslemek ve ekipmanı gizlemek için kullanılır. Boynuz Otu çalılıkları, diğer uzun gövdeli bitkilerle birlikte arka planda harika görünür.
Bu güzel bitki, Japon Balığı gibi otçul türler için besin işlevi görebilir.
Boynuz Otunun ince yaprakları, küçük akvaryum balıkları ve yavruları için iyi bir sığınak işlevi görür; bazı balıklar bunların arasına yumurtalarını bırakabilir. Bu nedenle bitki genellikle ek bir oksijen kaynağı ve barınak olarak işlev gördüğü yumurtlama kabına yerleştirilir.