Tarihi anavatanlarında – Pasifik Okyanusu ve Hint Okyanusu takımadalarında – Gökkuşağı Balıkları “Yükselen Güneşin Çocukları” olarak adlandırılır. Bunun nedeni, bu balıkların aktif yaşamlarının gün doğarken başlaması ve bu sırada gökkuşağının tüm renkleriyle ışıldamalarıdır. Balık sınıfının bu en parlak temsilcileriyle daha yakından tanışalım.
İçindekiler
Genel bilgiler
Gökkuşağı Balıkları (Melanotaeniae), Avustralya, Yeni Gine, Endonezya ve Hint ve Pasifik Okyanuslarını birbirinden ayıran diğer adalar ve takımadalarda bulunan renkli tatlı su balıklarından oluşan bir ailedir.
Latince adı “Karanlık Şerit” olarak çevrilebilir ve renk özelliğini gösterir; herhangi bir Gökkuşağı Balığında görülen bir şerittir.
Balıklar, meraklıların akvaryumlarında geçen yüzyılın ortalarında ortaya çıkmaya başlamıştır, ancak satış uğruna kitlesel avlanma doğal popülasyonların sayısını önemli ölçüde etkilemiştir. Gökkuşağı Balıkları günümüzde özel çiftliklerde yetiştirilmektedir, bu nedenle birçok tür için yok olma tehdidi azalmıştır.
Gökkuşağı Balıklarının ayırt edici özellikleri arasında, gövdesinin parlak rengini, gövdesinin ve yüzgeçlerinin alışılmadık, bazen de tuhaf şeklini belirtmek mümkündür. Birçok türde sırt yüzgeci çatallıdır. Bu balıklar barışseverdir, bakım konusunda zahmetsizdirler, çoğu tropikal balık türüyle birlikte ortak bir akvaryumda beslenebilirler. Doğada büyük sürüler halinde yaşarlar.
Dış görünüş
Gövde uzamış, yanlardan biraz sıkışmıştır, kafaya doğru daralır, orta kısımda karakteristik bir “kambur” görülür. Gözleri büyük ve etkileyicidir. Anal ve sırt yüzgeçleri gövdenin ortasından uzanmaktadır ve kuyruk kısmına doğru kaymıştır. Sırt yüzgecinde karakteristik bir iki bölüme ayrılma vardır. Bazı türler (örneğin, Iriatherina Werneri) yüzgeçlerinin tuhaf şekli ile ayırt edilirler. Göğüs ve karın yüzgeçleri küçüktür, genellikle şeffaftır. Balıkların büyüklüğü türlerine bağlı olarak 4 ila 12 cm arasında değişebilir. Erkekler dişilerden daha büyüktür ve daha parlak renklidir.
Balığın rengi çok çeşitlidir, ancak çoğu durumda gökkuşağında parıldayan birkaç rengin birleşimidir. Balıkların parlak rengi özellikle sabah saatlerinde gözlenir, akşama doğru renk yavaş yavaş solar. Rengin solması, nedenleri farklı olan bir stresi de gösterebilir (kötü su kalitesi veya komşularla kavgalar gibi).
Yaşam alanı
Gökkuşağı Balıkları, Hint Okyanusunun doğu kıyısından Pasifik Okyanusunun batı sınırlarına kadar oldukça geniş bir bölgede yaşamaktadır. Çeşitli su kütlelerinde, nehirlerde göllerde, bataklıklarda bu balıklara rastlanır. Bazı türler hafif tuzlu suda kendilerini rahat hissederler.
Gökkuşağı Balıklarının kitlesel habitatlarında, dalgıç ekipmanı kiralamak çoğu zaman mümkündür, böylece herkes doğal yaşam alanlarında balıkların muhteşem güzelliğinin tadını çıkarabilir.
Gökkuşağı Balıklarının türleri
Neon Gökkuşağı Balığı
Bu balığın anavatanı çağımızın Endonezya topraklarıdır. Yoğun su bitki örtüsüne sahip su kütlelerini tercih eder.
Balıklar akvaryumda 8 cm uzunluğa kadar büyür. Gövdesinin ana rengi neon parıltısı etkisine sahip mavimsi renktedir. Bu, dağınık ışıkta özellikle iyi görünür, bu nedenle akvaryumda yüzen bitkilerin kullanılması önerilir. Kuyruk ve diğer yüzgeçler kırmızı renktedir. Cinsiyet farklılıkları zayıf bir şekilde ifade edilir – erkekler dişilerden biraz daha büyüktür ve yüzgeçleri daha parlaktır.
60 litreden başlayan akvaryumlarda 6-8 bireyden oluşan sürüler halinde beslenirler. Aydınlatma loş olmalı ve filtreden gelen akım çok yoğun olmamalıdır. Barışçıl tropikal balıkların çoğunluğuyla uyumludurlar. Ancak, daha aktif olduklarından, daha yavaş olan komşularına rahatsızlık verebilirler
Gökkuşağı Boesemani (Melanotaenia boesemani)
Yeni Gine Adasının batı ucunun endemiğidir. Yoğun bitki örtüsünün olduğu sığ su kütlelerinde yaşar. Doğal ortamda yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır.
Balık adını, 1954’te onu ilk olarak tanımlayan kişi olan Hollandalı bilim insanı Marinus Boesman’dan almıştır. Gökkuşağı Balığı ikinci kez 30 yıl sonra yeniden keşfedilmiş ve ancak 80’lerde Avrupa’ya gelmiştir ve burada modern seleksiyon formlarının yaratılmasının temeli olarak kullanılmıştır.
Bu Gökkuşağı Balığının gövdesi sıra dışıdır. Ön kısmı parlak mavidir, bu renk gövdesinin arka kısmında yumuşak bir şekilde sarı-turuncuya dönüşür. Erkekler daha büyük ve daha parlak renklidir. Balıkların akvaryumdaki boyu 8-11 cm’dir.
Gökkuşağı Boesemani Balıklarını 6-8 bireyden oluşan sürüler halinde beslemek gereklidir. 100 litre hacimden başlayan, yüksek olmayan ancak uzun bir akvaryum en uygunu olacaktır. Aydınlatma loş olmalıdır.
Akvaryumda kaliteli filtrasyon ve düzenli su değişimi (hacmin %20’sine kadar) sağlanmalıdır.
Bu hareketli, barışsever tür, popüler balıkların çoğuyla mükemmel bir şekilde geçinir.
Üç Şeritli Gökkuşağı Balığı (Melanotaenia trifasciata)
Üç Şeritli Gökkuşağı Balığı, Avustralya’nın doğu ve kuzey kısmının sakinidir. Kumlu bir tabana ve bol miktarda çürüyen organik maddeye sahip akan su kütlelerini tercih eder. İki metreye kadar derinliklerde bulunur.
Balık, gövdesinde üç uzunlamasına şeridin bulunmasından dolayı bu adı almıştır. Bunlardan en belirgin olanı, gövdesinin ortasından geçen şerittir. Diğerleri soluktur. Balıklar akvaryumda 13-15 cm’ye kadar büyüyebilir, bu nedenle bakımı için en az 150 litrelik geniş bir akvaryuma ihtiyaç vardır. Akvaryumda mutlaka bir kapak olmalıdır; Gökkuşağı Balıkları akvaryumdan atlayabilirler.
Bu balıklar bakımları konusunda iddiasızdırlar ve diğer türlerle iyi geçinirler. Bununla birlikte, tür içi ilişkiler oldukça karmaşıktır, bu nedenle sürüler dişiler baskın olacak şekilde oluşturulmalıdır.
Turkuaz Gökkuşağı Balığı (Melanotaenia lacustris)
En sakin Gökkuşağı Balıklarından biridir. Papua Yeni Gine’deki küçük dağ gölü olan Kutubu’nun bir endemiğidir. İnsanoğlunun ekonomik faaliyetleri, doğal popülasyonların sayısında keskin bir azalmaya yol açmıştır, bu nedenle bu türün korunması gereklidir.
Balığın gövdesi iki tonludur. Üst kısım zengin turkuaz renkteyken, alt kısım yeşil veya gümüş rengindedir. Akvaryumdaki boyutu yaklaşık 12 cm’dir. Besleme için minimum akvaryum hacmi 100 litredir. Balıkları 6-8 bireyden oluşan sürüler halinde bulundurmak gerekir. Bu, Gökkuşağı Balığının güzelliğinin sonuna kadar tadını çıkarmaya imkan sağlayacaktır, çünkü dişilerin dikkatini çekmek için mücadelede eden erkekler daha da parlaklaşacaktır. Zayıf akışı, loş aydınlatmayı ve orta sertlikte suyu tercih ederler.
Yavaş komşularla birlikte beslenmemesi gereken barışsever Gökkuşağı Balığıdır.
Bakım ve besleme
Tüm Gökkuşağı Balıkları sürü balıklarıdır, akvaryuma 6-10 birey yerleştirmek gereklidir. Tek başlarına beslendiklerinde balıklar kendilerini rahatsız hissederler. Bu nedenle akvaryumun hacmi en az 100 litre olmalıdır. Akvaryumun uzunlamasına olması tercih edilir, çünkü Gökkuşağı Balıkları inanılmaz derecede hareketli balıklardır. Birbirlerini kovalamayı, engelleri hızla aşmayı, pusuya yatıp atlamayı severler. Coşkulu bir şekilde oynarken, balıklar akvaryumdan bile atlayabilirler, bu nedenle akvaryum bir kapakla örtülmelidir.
Zemin olarak koyu kum veya küçük fraksiyonlu çakıl taşları uygundur. Canlı bitkileri akvaryumun çevresine dikmek ve ortada yüzmek için yer bırakmak iyi olacaktır. Balıkların kazara yaralanmaması için dekorlarda keskin kenarlar olmamalıdır. Büyük taşlar, odun kütükleri gibi doğal dekorlar iyi görünür.
Çok parlak aydınlatma önerilmez, çoğu tür dağınık ışığı tercih eder. Bunun için akvaryumun yüzeyinde yüzen bitkiler, örneğin bir Pistia veya bir Boynuz Otu bulunmalıdır. Akvaryum uygun bir filtre ve hava motoru ile donatılmış olmalıdır. Ancak akışın ölçülü olması uygun olacaktır. Haftada bir kez akvaryum hacminin % 30’u kadar suyun değişimi zorunludur.
Besleme için en uygun su parametreleri: Sıcaklık= 22-25°C, pH= 6.0, GH= 8-16.
Uyumluluk
Gökkuşağı Balıklarının çok hoş bir özelliği, çoğu akvaryum balığı türüyle mükemmel uyumluluğudur. Nispeten büyük boyutlarına rağmen, genellikle çok küçük komşularına bile zarar vermezler. Önemli olan akvaryum hacminin uygun olmasıdır.
Balıklar tür akvaryumlarında ve diğer Gökkuşağı Balıklarıyla birlikte çok güzel görünürler. Akvaryumda farklı Gökkuşağı Balığı türlerinin kullanılması, eşsiz bir estetik yaratır.
Gökkuşağı Balıkları ile birlikte orta boy balıkların beslenmesi en uygundur seçenek olacaktır: Melek Balıkları, Kılıçlar, Molinezyalar, Tetralar, Barbuslar. Ancak peçeli formdaki balıkları onlarla birlikte beslememek gereklidir, çünkü büyük olasılıkla büyük kuyrukları ısıracaklardır. Bu nedenle, Japon balıklarını Gökkuşağı Balıkları ile bir arada bulundurmamak iyi olacaktır. Büyük yırtıcı Cikletlerin ve büyük Yayın balıklarının da bu türlerle birlikte yerleştirilmesi önerilmez.
Gökkuşağı Balıklarının yemlenmesi
Gökkuşağı Balıkları yemek konusunda seçici değildirler, bu nedenle balıkları beslemek için ideal seçenek kaliteli kuru yiyecekler olacaktır. Bunlar, canlı veya dondurulmuş benzerlerinden farklı olarak, tamamen dengelidirler, tehlikeli enfeksiyonları bulaştırma tehdidi taşımazlar, depolanması ve miktarının ayarlanması kolaydır.
Gökkuşağı Balıkları yiyecekleri suyun yüzeyinden yemeyi tercih ederler, bu nedenle yemin pul veya cips şeklinde olması iyi olacaktır.
- TetraPro Energy, balıklara ekstra enerji sağlayan cips şeklinde bir yemdir. Hareketli Gökkuşağı Balıkları için mükemmeldir. Yem, yüksek besin değerini ve minimum balık atığı sağlayan düşük sıcaklıkta koruyucu teknoloji kullanılarak üretilmiştir.
- TetraPro Colour veya TetraRubin, sarı, kırmızı ve turuncu tonlarındaki Gökkuşağı Balıkları için ideal bir yemdir. Balıklarınızı daha da parlak hale getirecek olan doğal renk arttırıcıları içermektedir.
- TetraMin, her türlü tropikal balık için pul şeklinde bir temel yemdir. Pullar suyun yüzeyinde uzun süre kalır, bu sayede Gökkuşağı Balıkları bunu rahatça yerler.
- Gökkuşağı Balıklarının doğal beslenmelerine bitki örtüsü de dahildir, bu nedenle evcil hayvanların bitki yapraklarını yemelerini önlemek için onları TetraPro Algae veya Tetra Phyll gibi yüksek miktarda Spirulina Yosunu içeren yemlerle besleyin.
Üreme ve çoğaltma
Gökkuşağı Balıkları hem ortak ve hem de ayrı bir akvaryumda çoğalabilirler. Bununla birlikte, ikinci yöntemde maksimum yavru elde etme şansı en yüksektir.
Gökkuşağı Balıklarında cinsel olgunluk, 7-12 aylık olduklarında görülür. Yumurtlama için en parlak ve en iyi beslenmiş üreticiler seçilir. Öngörülen yumurtlamadan 1-2 hafta önce, bunlar ayrı bir yere alınırlar ve bolca beslenirler.
Yumurtlama akvaryumu en az 60 litre hacimde olmalı ve su seviyesi en fazla 35 cm olmalıdır. Dibe çok sayıda küçük yapraklı bitki yerleştirilir. 24 saat havalandırmanın sağlanması gerekmektedir. Erkek ve dişi yumurtlama akvaryumuna yerleştirilir ve yumurtlamayı teşvik etmek için sıcaklık kademeli olarak 28°C’ye yükseltilir. Yumurtlamanın aktif aşaması 2-3 gün sürer. Bu süre zarfında dişi 300’e kadar yumurta bırakabilir. Bunlar yapışkan ipliklere sahiptirler ve bitkilere tutunurlar. İşlemin tamamlanmasından sonra üreticiler alınır, beyazlamış yumurtalar çıkarılır.
Kuluçka 4-7 gün sürer, yavrular 7-12 gün sonra kendi kendilerine beslenmeye geçerler. Balıklar 1-1,5 aylıkken renklenmeye başlarlar.