HELENA SALYANGOZU – YIRTICI BİR YUMUŞAKÇA

Helena, küçük akrabalarını yiyen yırtıcı bir salyangozdur

Ramshorn veya Melania gibi küçük akvaryum salyangozları bitkiler veya süslemelerle birlikte herhangi bir akvaryuma girebilirler. Bu istenmeyen konuklarla savaşmanın çeşitli yolları vardır; mekanik toplama, salyangozlara karşı özel ilaçlar vb. Ancak, yırtıcı bir yumuşakça olan Helena salyangozu (Katil Salyangoz olarak da anılır.) yardımıyla istenmeyen salyangoz popülasyonunu azaltmak şeklindeki biyolojik yöntem, bugüne kadar en etkili ve en güvenli yol olarak kabul edilmiştir. Makalemizde bundan bahsedeceğiz.

Genel bilgiler

Helena (Anentome helena), Güneydoğu Asya’ya özgü tatlısu gastropod yumuşakçasıdır. Bu omurgasızların ayırt edici özelliği yırtıcı yaşam tarzlarıdır. Helenaların beslenme temelini, kelimenin tam anlamıyla bunları kabuktan “emerek” yedikleri diğer küçük salyangozlar oluşturmaktadır.

Helenaların kabukları
Helenaların kabukları

Helena salyangozları oldukça güzeldir, değişen açık ve koyu şeritlerin parlak renkleri etkileyici görünmektedir. Ancak, akvaryumlarında bu yumuşakçaları yetiştiren akvaristler için görünüşleri arka plandadır. Asıl değerleri, Helenaların küçük kardeşlerini yemeye olan sevgisidir, bu da hızla çoğalan “yabani ot” salyangozlarının (örneğin Ramshorn, Fizy ve Melania) sayısını mükemmel bir şekilde kontrol etme imkanı sağlar. Bu, elle toplanmadan ve özel ilaçlar kullanmadan istenmeyen konuklardan kurtulmak için mükemmel bir yöntemdir.

Dış görünüş

Helena salyangozları boyut olarak küçüktür, en büyük bireyler nadiren 2 cm’yi aşarlar. Yumuşakçalar, nervürlü bir yüzeyi olan uzun, konik bir kabuğa sahiptir. Kabuk sarı ve siyah şeritlerle süslenmiştir. Gövde gri renktedir, lekeleri vardır. Kabuğun ağzının yakınında, tehlike durumunda girişi kapatma imkanı sağlayan küçük bir bölme vardır.

Helenanın bacağı yeterince uzundur, omurgasızlar bu bacak yardımıyla hızla hareket ederler. Hareket ettiği sırada uzun solunum tüpü de iyi bir şekilde görülebilir. Ağzı alışılmadık bir yapıya sahiptir: küçük bir hortum haline gelmiştir, salyangozlar bunun yardımıyla kurbanlarının kabuğuna girer ve içindeki yumuşakçayı emer.

Hareket halindeki Helena Salyangozu
Hareket halindeki Helena Salyangozu

Helenanın akvaryum koşullarında ortalama ömrü iki yıldır.

Yaşam alanı

Helenalar, Güneydoğu Asya (Endonezya, Tayland, Malezya) topraklarında yaygındır. Bunlara hem temiz akan suları olan nehirlerde hem de göllerde rastlamak mümkündür. Salyangozlar çok derin olmayan yerlerde yaşarlar. Kumlu veya çamurlu substratı tercih ederler.

Bakım ve besleme

Helenanın ev akvaryumunda beslenmesi herhangi bir şekilde zor değildir, salyangozlar dayanıklıdır ve iddiasızdır.

Yumuşakçalar, boyutları nedeniyle salyangoz başına 3-5 litrelik akvaryumlarda yaşayabilirler, ancak 15-20 litrelik kaplar en uygunu olacaktır.

Zemin toprağına özel olarak özen gösterilmelidir. Kaba kum veya 2 mm’ye kadar küçük yuvarlak çakıl taşları üzerinde durmak iyi olacaktır. Bunun nedeni, Helenaların beslenmeden sonra kısmen toprağa gömülme alışkanlığına sahip olmalarıdır. “Yumuşak” substratlar yumuşakçaların hassas örtülerine zarar vermeyecektir.

Suyu temiz tutmak ve rahat bir ortam sağlamak için akvaryumda bir filtre ve hava motoru bulunmalıdır. Bir ısıtıcı de fena olmaz, çünkü salyangozlar termofiliktir ve 23-27°C’lik bir su sıcaklığında daha fazla aktiftirler.

Helenaların bulunduğu akvaryumlara her türlü akvaryum bitkisi dikilebilir, salyangozlar bunlara karşı tamamen kayıtsız kalacaklardır.

Helenalar akvaryumdaki canlı bitkilere zarar vermezler
Helenalar akvaryumdaki canlı bitkilere zarar vermezler

Helenaları çok yumuşak ve asidik suda beslememek gerekir. Mineral eksikliği ve artan asitlik, kabuğun gelişimi üzerinde kötü bir etki yaratacaktır. En uygun değerler: GH = 8-15, pH = 7.0 – 8.0 olacaktır. Salyangozlar tamamen tatlısu canlılarıdır, suyun tuzlanması gerekli olmayacaktır. Akvaryum omurgasızları için tahrip edici olacağı için, Helenaların bulunduğu akvaryumda bakır içeren preparatların kullanılması kesinlikle tavsiye edilmez.

Uyumluluk

Ortak bir akvaryumda Helenalar için komşu seçmek çok zor bir iş değildir. Herhangi bir süs balığı, Tetralar, Zebra Balığı veya Barbuslar, salyangozlarla iyi geçinirler. Yırtıcı Helenaların balıklara saldırabilecekleri ve onları yiyebilecekleri konusunda yaygın bir yanlış anlama vardır. Neyse ki Helenanın hızı ve çevikliği balıkları avlamak için yeterli değildir. Yapabilecekleri en fazla şey, ölen bir balığın cesedini kemirmek olacaktır.

Helenaları küçük karideslerle bir araya getirmek tavsiye edilmez, yeni kabuk değiştirmiş olan genç kabuklular Helena için öğle yemeği olabilirler. Diğer balıklar tarafından bırakılan yumurtalar da riskli bölgededir. Helena bir duvar bulduğunda, onunla hemen başa çıkacaktır.

Helenalar büyük kabuklulara saldırmaz
Helenalar büyük kabuklulara saldırmaz

Helenaları yırtıcı Cikletlerle aynı akvaryuma yerleştirmemelidir, bu balıklar bazen küçük salyangozları seve seve yerler. Elbette, salyangozlarla beslenen balık türleri olan  Tetraodonları, Botiaları komşular listesinden çıkarmak gereklidir.

Helenaların kendileri de diğer küçük salyangoz türleri (Melanialar, Ramshornlar ve diğerleri) için tehlikelidir. Yetişkin salyangozlarla (Ampülaryalar, Neretinalar, Theodoxuslar) uyumluluk konusunda herhangi bir sorun olmayacaktır; Helenalar nadiren kendilerinden daha büyük avlara saldırırlar.

Helena salyangozunun yemlenmesi

Helenalar doğal yaşam alanlarında diğer salyangozları veya leşleri yerler.

Helenalar çoğu zaman, çok fazla üreyen küçük salyangozları yok etmek için akvaryuma konulur; bunlar bir süreliğine onların yemeklerini oluşturacaklardır. Helenalar avlarını ararken farklı taktikler seçerler. Bazı durumlarda kurbanlarını takip ederler, bazı durumlarda ise pusuya yatarlar ve sabırla beklerler.

Tüm “asalak” yumuşakçalar yenmişse veya bunlar akvaryumda yoksa, Helenalar ek yemleme olmadan yapamazlar. Salyangoz bir yırtıcı olduğundan, yüksek proteinli yiyeceklere ihtiyacı vardır. Yayın balıkları için olan Tetra Tablets TabiMin batan tabletlerin yanı sıra kan kurdu veya tuzlu su karidesli Tetra Freshdelica’nın doğal lezzetleri çok uygun olacaktır.

Üreme ve çoğaltma

Helenaların akvaryumda üremesi zahmetli bir iş değildir, ancak şaşırtıcı derecede uzun sürer. Nitekim bu yumuşakçalardan özel bir doğurganlık beklemeye de gerek yoktur. Salyangozlar ayrı cinsiyetlidirler, ancak, görünüşlerine göre erkek ve dişi ayırt edilemez. Bu nedenle, farklı cinsiyetlerin karşılaşma şansını arttırmak için grup halinde beslemek gerekecektir. Helenaların, çift oluşturmalarından sonra birbirlerine yakın durmaları ilginç bir gerçektir.

Çiftleşme sürecinin sonunda dişi, içinde sarı bir top bulunan şeffaf küplere benzeyen yumurtaları sert bir substrat üzerine bırakır. İnkübasyon 20-30 gün sürer ve büyük ölçüde suyun sıcaklığına bağlıdır.

Helena yumurtası
Helena yumurtası

Geneç Helenalar yumurtadan çıktıktan sonra toprağa gömülürler, takip eden altı ayı burada geçirirler. Ancak 3-5 mm’ye kadar büyüdükten sonra ortaya çıkarlar.

Faydaları ve zararları

Helenalar akvaryumda herhangi bir zararı olmayan son derece yararlı kabuklulardır. Ancak faydaları çok büyüktür, çünkü akvaristlerin küçük akvaryum salyangozlarının aşırı popülasyonundan hızla kurtulmalarına yardımcı olurlar. Aynı zamanda barışseverdirler, balıklara ve diğer büyük salyangozlara dokunmazlar ve su bitkilerine karşı da kayıtsızdırlar.