Akvaryum sakinlerini çeşitlendirmeye çalışırken, meraklılar genellikle en popülerleri karides ve salyangoz olan çeşitli omurgasızları kullanırlar. Karidesler ve salyangozlar arasında her türlü tropikal akvaryumun dekorasyonu olacak çok güzel türler vardır, ancak akvaryumlara izinsiz yerleşenler de bulunmaktadır, bunların kontrolsüz üremeleri akvarist için çok fazla soruna neden olur. Toprak Melania Salyangozlarından bahsediyoruz. Pek çok akvarist için göründüğü kadar zararları var mıdır ve bu istenmeyen misafirlerden nasıl kurtulunacağını makalemizden öğreneceksiniz.
İçindekiler
Genel bilgiler
Melania (Melanoides sp.) Tiaraceae ailesinden bir tatlı su salyangozudur. Bu gastropodlar, su kütlelerinin çamurlu ve kumlu topraklarında yaşarlar, gece hayatı sürdürürler. Doğada ekolojik rolleri önemlidir; bunlar detritivorlardır, yani çürüyen organik maddelerle beslenirler. Ayrıca bazı parazit solucan türleri için ara konakçılar olarak hizmet ederler.
Melaniaya genellikle tatlı su akvaryumlarında rastlanır ve hiçbir “balık yetiştiriciliği” bu toprak sakinlerinin ortaya çıkması konusunda sigortalı değildir. Yenidoğan salyangozlar o kadar küçüktür ki onları çıplak gözle fark etmek neredeyse imkânsızdır. Yumuşakçalar yeni bir akvaryuma genellikle bitkiler, süslemeler veya toprakla birlikte gelirler.
Akvaristlerin Melaniaya karşı tutumları belirsizdir. Bir grup bunların zarar vermeyeceklerine inanır ve akvaryumdaki varlığından dolayı herhangi bir sorun görmez, diğeri onları olağanüstü bir kötülük olarak algılar ve her şekilde bu davetsiz misafirlerden kurtulmaya çalışırlar.
Melanianın özellikleri arasında solungaç solunumu ve canlı doğum oldukça dikkat çekicidir. Salyangozların periyodik olarak atmosferik havayı yudumlamak için suyun yüzeyine çıkmasına gerek yoktur, sürekli olarak toprakta bulunabilirler. Canlı doğum sayesinde Melania inanılmaz bir üreme hızına sahiptir. Kontrol edilemeyen koşullar altında, er ya da geç akvaristin “canlı” bir toprak bulduğu noktaya kadar sayıları katlanarak artar; taşların arasında da pek çok salyangoz bulunabilir. Bu, Melaniaya karşı mücadelede bazı zorluklar yaratır.
Dış görünüş
Melanianın dış yapısında gövde ve kabuk göze çarpar. Kabuk, ağzın yakınında genişleyen 5-7 dönüşlü (30-35 mm uzunluğunda) bir koni şeklindedir. Sıkıca kapatılabilen özel bir kireçli kapak ile donatılmıştır. Bu genellikle yırtıcı hayvanlar saldırdığında veya olumsuz koşullar oluştuğunda ortaya çıkar. Kabukta, münferit bir desen oluşturan kırmızımsı kahverengi çizgiler kolaylıkla fark edilebilir. Kabuk ağırlıklı olarak kahverengi renktedir, ancak genel olarak renk alışılmadık şekilde değişkendir.
Akvaryumdaki ömrü 2-3 yıldır.
Yaşam alanı
Melania doğada oldukça yaygın bir türdür. Bunlara Afrika kıtasının çoğunda, Asya’nın tropikal ve subtropikal bölgelerinde ve Avustralya’da rastlamak mümkündür.
Salyangozlar son derece dayanıklıdır, bu nedenle Avrupa ve Kuzey Amerika’nın güneyinde olduğu gibi kendileri için tipik olmayan bölgeleri de hızla özümsemişlerdir. Bazı yerlerde, yeni yerleşimciler yerel Malacofauna’ya karşı başarılı bir şekilde rekabet ederler ve yerli türlerin yerini alırlar.
Melania’nın tipik biyotopu, yumuşak, çamurlu bir tabanı olan 1 metreye kadar derinlikteki küçük sığlıklardır. Bir metrekare alan üzerinde binden fazla yetişkin Melania yaşayabilir. Salyangozlar öğleden sonra toprağa gömülmeyi tercih ederler ve akşamları yiyecek aramaya çıkarlar.
Bakım ve yetiştirme
Melanianın adapte olma konusundaki yüksek yetenekleri, bu salyangozun hemen hemen her akvaryumda yaşayabilmesinin sebebi olmuştur. Hayatta kalması için sertlik, asitlik kesinlikle önemli değildir ve suyun sıcaklığı geniş bir aralıkta, 18 ile 28°C arasında değişebilir. Orta derecede tuzluluk bile bu inatçı salyangozu korkutmaz.
Hayatta kalması için önemli bir faktör, suyun yeterli oksijen doygunluğudur. Bunun nedeni, yumuşakçalardaki solunumun sadece solungaçlarla yapılmasıdır. Oksijen konsantrasyonu azaldığında, salyangozların topraktan kitlesel olarak “çıkışlarını” gözlemlemek mümkündür.
Toprağa da özel olarak özen gösterilmelidir. Melania için ideal seçenek 2-6 mm boyutunda küçük çakıl taşları olacaktır. Bu sadece gösterge koşuludur. Melaniaların çok büyük taşlar arasında bile yaşadığına ilişkin oldukça fazla sayıda örnek vardır.
Akvaryumun büyüklüğü Melanianın yaşamını hiç etkilemez, suyun ve havalandırmanın olduğu herhangi bir kapta kolayca hayatta kalırlar.
Uyumluluk
Melanialar, boyutlarına ve saldırganlık derecesine bakılmaksızın, çoğu akvaryum balığı türüyle birlikte var olabilirler. Tek istisna, gastropodları yemekten kesinlikle hiç çekinmeyecek olan balıklardır: Tetraodonlar, Botialar, Makropodlar (Cennet Balıkları). Yırtıcı Helena Salyangozu ile komşuluk acı bir şekilde son bulacaktır.
Melania akvaryumun diğer sakinlerine zarar veremez. Balıklara saldırabilecekleri ve onları öldürebilecekleri konusunda yaygın bir yanılgı vardır. Bu yanılgı, salyangozların defalarca ölü balıklar üzerinde görülmesi ve bu durumun, balıkların onların kurbanları olduğu izlenimini vermesi nedeniyle ortaya çıkmıştır. Aslında, balıklar tamamen farklı nedenlerle ölmüşlerdir ve Melanialar da, herhangi bir detritivor gibi, sadece kalıntıları yemişlerdir.
Melania salyangozunun yemlenmesi
Melanianın doğal beslenmesi alglerden ve yarı parçalanmış organiklerden oluşur. Ortak bir akvaryumda, salyangozların kesinlikle ek beslenmeye ihtiyacı yoktur. Balıkların yiyemedikleri yiyecekler bunları beslemek için yeterlidir. Bu yiyecekler er ya da geç dibe düşecek ve Melani tarafından bulunacaktır.
Gerekli olduğunda Melaniayı beslemek için Tetra Tablets TabiMin gibi dip sakinleri için batan tabletler mükemmeldir. Hangi salyangoz böyle lezzetli yiyecekleri reddedebilir ki.
Üreme ve çoğaltma
Melania akvaryum koşullarında son derece hızlı çoğalır. Bu salyangozlar için, yumuşakçalardaki atipik olan canlı doğum karakteristiktir. Salyangozlar dioiktirler, yavruların doğabilmesi için erkek ve dişi bireylerin varlığı gereklidir. Nadir durumlarda, partenogenez, yani embriyoların döllenmeden geliştiği gözlenir.
Genç salyangozların boyutları çok küçüktür, yaklaşık 1 mm’dir. Bitkilerin köklerine saklanırlar ve ayda 5-6 mm ekleyerek yavaş yavaş büyürler. Bir dişi Melanianın doğurganlığı 10 ila 60 yavru arasında olabilir.
Faydaları ve zararları
Melanianın akvaryumda beslenmesinin başlıca artılarına ve eksilerine bakalım:
- Çoğu akvaristi rahatsız eden en önemli olumsuz nokta, Melanianın kontrolsüz çoğalmasıyla akvaryumun estetiğinin bozulmasıdır. Toprakta sürünebilirler, camlara çıkabilirler, filtrelerin proses deliklerine girebilirler;
- Çok sayıda salyangoz akvaryumdaki biyolojik yükü arttırır ve bu da dengenin bozulmasına neden olabilir.
Ancak Melanialar, akvariste bazı faydalar da getirir:
- Salyangozlar yem kalıntılarını yerler, böylece çok fazla organik madde birikmesine izin vermezler;
- Melanialar üzerinde sürünerek toprağı “gevşetir” ve asitlenme süreçlerini yavaşlatırlar;
- Akvaryumun durumunun iyi bir göstergesidirler, olumsuz koşullar altında salyangozlar toprağı kitlesel olarak terk eder ve akvaryumun duvarlarına otururlar;
- Akvaryumdaki alg kirlenmelerini yerler;
- Bazı balık türleri için, örneğin Tetraodonlar için nefis bir yiyecek olarak hizmet ederler.
Bu nedenle, Melanianın müdahale edip edilmeyeceğini veya varlığının akvaryumun durumunu olumlu yönde etkilediğini kesin olarak söylemek zordur. Burada her akvarist kendi zevklerine göre bir seçim yapar.
Nasıl kurtulunur
Akvaryumlarında bir Melania ordusunu kesinlikle istemeyenler için, bu gastropodlarla savaşmanın çeşitli yollarını öneriyoruz.
Biyolojik yöntem
Toprak salyangozlarıyla savaşmanın en etkili ve güvenli yollarından biridir. Lezzetli yumuşakçaları zevkle yiyebilecek su sakinlerinin kullanılmasından oluşur.
Öncelikle, Helena Salyangozunu vurgulamakta fayda var. Bunlar Melanianın yakın akrabalarıdır, sadece yırtıcı bir yaşam tarzı sürdürürler ve diğer yumuşakçaları yerler. Bu salyangozların bir düzinesi birkaç ay içinde akvaryumunuzu istenmeyen misafirlerden temizlemeye yardımcı olacaktır. Büyük bir artısı şudur ki Helena hemen hemen her tür balığın olduğu akvaryuma konulabilir.
Tetraodonlar salyangozları atıştırmalık olarak yemekten çekinmeyeceklerdir, ancak bunlar için özel koşulların yaratılması gerekecektir ve her tür balıkla uyumlu olmadıklarını belirtmek gereklidir. Botialar ve Makropodlar (Cennet Balıkları) da zorluklarla mücadelede yardımcı olurlar, ancak, bunlar yalnızca akvaryumun hacmi ve nüfusu izin veriyorsa yerleştirilebilirler.
Yakalama yöntemi
Bu yöntem salyangozları akvaryumdan mekanik olarak toplamak ve çıkarmaktır. Bu, görünür bireyleri ellerinizle, cımbızla veya bir ağla toplayarak yapılabilir, bu da tabii ki rahatsız edicidir.
Bu nedenle, çoğu zaman “canlı yemle yakalama” yöntemi kullanılır, yani akvaryuma salyangozların reddedemeyeceği lezzetli bir yiyecek (bir parça salatalık, kurutulmuş muz kabuğu vb.) konulur. Belli bir süre sonra, yeni ürünü yemek için sürünen salyangozların üzerinde bulunduğu bu yiyecek çıkarılır. Bu işlemin dezavantajları, düzenli tekrarlamaya duyulan ihtiyaç ve ek organik madde konulduğunda su kalitesinin bozulma olasılığıdır.
Daha gelişmiş bir yakalama yöntemi, özel tuzakların kullanılmasıdır. Bunlar, salyangozun kolayca içeri girebileceği, ancak bir daha dışarı çıkamayacağı şekilde tasarlanmıştır. İçeriye daha rahat çekmek için tuzağın içine lezzetli bir yayın balığı tableti yerleştirilir.
Özel ilaçların kullanımı
Satışta salyangozlarla savaşmak için araçlar mevcuttur. Bu yöntemin sorunun en kesin çözümü olduğu bilinir, ancak uygulamada her şeyin pek düzgün gitmediği de ortaya çıkmaktadır. Bunun nedeni, bu tür preparatlarda bulunan aktif maddelerin hem balıklar hem de akvaryumdaki denge üzerinde olumsuz bir etkisi olabileceği gerçeğinden kaynaklanmaktadır. Ancak bu preparatlardan birini denemeye karar verirseniz, kesinlikle talimatlara uygun olarak hareket edin.
“Tam yeniden başlatma”
Melaniadan kurtulmanın radikal ve zaman alıcı bir yoludur. Bu durumda tüm sakinler akvaryumdan çıkarılır, su boşaltılır ve toprağa, dekorlara ve kaba özel maddeler uygulanır veya bunlar kaynatılır. Ne yazık ki, bu yöntem bile salyangozlardan % 100 kurtulma garantisini vermez.