Een aquarium vol indrukwekkende vissen en planten is een blikvanger in elk huis, en een geweldige hobby voor het hele gezin. Amerikaanse wetenschappers hebben onlangs aangetoond dat de onderwaterbewoners echter ook een positieve invloed hebben op de gezondheid van kinderen met diabetes.
Diabetes type 1, soms ook kinderdiabetes genoemd, is de meest voorkomende stofwisselingsziekte bij kinderen en treft alleen al in Duitsland zo’n 30.000 kinderen onder de 19 jaar. Bij deze vorm van suikerziekte maakt het eigen immuunsysteem antistoffen aan tegen de insulineproducerende cellen in de alvleesklier. Omdat deze auto-immuunziekte niet te genezen is, moeten patiënten met diabetes type 1 hun hele leven lang insuline spuiten om een levensgevaarlijke te lage of te hoge bloedsuikerspiegel te voorkomen.
Leren leven met diabetes
Voor gezinnen verandert er dus nogal wat als er bij een kind diabetes wordt vastgesteld: ze moeten op de voeding letten, de bloedsuiker meten en insuline spuiten. Bovendien moet er rekening mee worden gehouden op het kinderdagverblijf, op school of ’s middags in de speeltuin – met andere woorden: de hele dag. Reden te meer om de behandeling zo goed mogelijk in het dagelijkse leven te integreren. Want kinderen zijn zich er vaak niet van bewust hoe belangrijk een consequente behandeling van diabetes type 1 is.
Een vis als huisdier voor gezondheidsmanagement
Vandaar dat Amerikaanse onderzoekers wilden nagaan of het houden van een huisdier kinderen kan helpen beter om te gaan met hun ziekte. In plaats van een hond of een kat, die niet elk gezin zomaar kan houden, besloten de onderzoekers te kijken naar wat er gebeurt als kinderen vissen als huisdier hebben om voor te zorgen.
Wetenschappers van het Southwestern Medical Center van de universiteit van Texas voerden hun onderzoek uit onder 28 kinderen en jongeren tussen de 10 en 17 jaar. Ze werden in twee groepen verdeeld. De kinderen in de eerste groep kregen een Siamese kempvis, een aquarium en instructies voor de verzorging van de vis. De onderzoekers stelden ook voor dat de kinderen het aquarium op hun eigen kamer neerzetten. Een controlegroep van kinderen kreeg geen vis om voor te zorgen.
Door vissen te verzorgen vergeten kinderen niet om hun bloedsuiker te meten
De kinderen en ouders die een vis kregen, kregen tips om de verzorging van de vis te koppelen aan regelmatige bloedsuikercontroles. Na ’s ochtends en ’s avonds de vis te hebben gevoerd, moesten de kinderen hun bloedsuikerspiegel meten. Ook kregen ze de taak wekelijks een kwart van het aquariumwater te vervangen en daarna hun bloedsuikerwaarden met hun ouders te bespreken. De kinderen die geen vis te verzorgen kregen, konden blijven omgaan met hun ziekte zoals ze gewend waren.
Visverzorging verbetert de bloedsuikerwaarde over langere periode
De Duitse diabetesvereniging (Deutsche Diabetes Gesellschaft – DDG) adviseert een gemiddelde bloedsuikerwaarde over een langere periode (HbA1c) van 7,5 mmol/mol. Verrassend resultaat van het onderzoek was dat het bloedsuikerniveau na drie maanden 0,5 procent was verbeterd bij de kinderen die een Siamese kempvis verzorgden, terwijl de waarden met wel 0,8 procent verslechterde bij de kinderen zonder vis.
“Vooral bij kinderen in de leeftijd van tien tot dertien jaar waren de waarden duidelijk verbeterd”, licht dr. Gupta van het UT Southwestern Medical Center toe. “Kinderen van deze leeftijd worden geleidelijk aan steeds onafhankelijker van hun ouders en willen, in tegenstelling tot oudere kinderen, graag alleen voor de vis zorgen.”
Door de dagelijkse verzorging van de vis te koppelen aan een goede behandeling van diabetes konden de kinderen een routine ontwikkelen. Door hun vis te verzorgen vergaten ze niet om hun bloedsuikerwaarden te controleren. Het houden van een vis leerde de kinderen dus niet alleen om voor een huisdier te zorgen, maar ook om beter en bewuster om te gaan met hun ziekte.
Vissen, kreeftachtigen en dergelijke helpen bij het omgaan met ziekte
Het regelmatig verzorgen van een vis kan een manier zijn om structuur aan te brengen in het drukke dagelijkse leven van kinderen. Maatschappelijk werkster Cornelia Dilly maakt daarom bewust gebruik van vissen en dergelijke in de zorgverlening aan kinderen. Klik hier om te lezen hoe kinderen met behulp van aquariumbewoners leren omgaan met moeilijke situaties in het dagelijkse leven.