AKVARYUM KAPLUMBAĞALARI: POPÜLER TÜRLER, BAKIM VE BESLEME

Kaplumbağalar akvaristlikteki en yaygın su sürüngenleridir

Günümüzde akvaryum kaplumbağalarıyla birisini şaşırtmak zordur. Bu ilginç sürüngenler, popüler evcil hayvanlar listesine sağlam bir şekilde girmiştir. Sürüngen sınıfının temsilcilerinin, mutlaka bilinmesi gereken kendi besleme özellikleri vardır. Makalemizde sizlere, hayatlarının uzun ve mutlu olması için su kaplumbağaları için mükemmel koşulların nasıl oluşturulacağını anlatacağız ve satın alırken karşılaşabileceğiniz en yaygın temsilcileri de inceleyeceğiz.

Genel bilgiler

Akvaryum kaplumbağaları, Sürüngenler sınıfının çeşitli cinslerinden küçük bir tür grubu. Kaplumbağalar morfolojik olarak birbirlerinden farklıdır, ancak yine de ortak noktaları vardır:

  1. Yarı sucul bir yaşam tarzı. Kaplumbağaların suyla güçlü bir bağı vardır. Suda avlanırlar. Ancak, bu hayvanlarda solunum akciğer solunumudur, bu nedenle periyodik olarak yüzeye veya karaya çıkmaları gerekir.
  2. Beslenme tipi. Tüm akvaryum kaplumbağaları yırtıcılardır, beslenmeleri % 70 oranında hayvansal ürünlerden oluşmalıdır.
  3. Boyutları büyüktür. Akvaryum kaplumbağalarının çoğunluğu, 30 cm uzunluğa ulaşan oldukça büyük evcil hayvanlardır.
  4. Uzun ömürlüdürler. Rahat koşullarda, kaplumbağalar kolayca 20-30 yıl yaşayacaklardır.
Doğal ortamlarında bataklık kaplumbağaları
Doğal ortamlarında bataklık kaplumbağaları

Akvaryum kaplumbağaları, özellikle doğal dayanıklılıkları sayesinde popülerlik kazanmıştır. Bakımları çok zor değildir, ancak kendine özgü özellikleri vardır. Şu anda en yaygın olan akvaryum kaplumbağaları: Kırmızı Kulaklı, Uzak Doğu (Trionyx). Benekli Kaplumbağa ve Çamur.

Dış görünüş

Kaplumbağaların genel gövde planı benzerdir. Gövdenin büyük bir kısmı bir kabukla kaplıdır, bu Trionyx’te olduğu gibi deri olabilir veya kemik plakalardan (diğer türlerin çoğunda) oluşabilir. Kabuğun dışbükey üst kısmı karapaks ve neredeyse düz olan alt kısım da plastron olarak adlandırılır.  Kabuğun varlığı, kaplumbağaların diğer hayvan türleriyle karıştırılmasının imkânsızlığının bir işaretidir. Kabuk koruyucu işleve sahiptir, gövdeyi dayanıklı yapar ve aynı zamanda ısının korunmasını mümkün kılar. Tehlike durumunda, kaplumbağalar başlarını içeriye çekebilir ve uzuvlarını kompakt bir şekilde katlayabilir ve bu da onları yırtıcılara karşı daha az savunmasız hale getirebilir.

Kaplumbağalar kabuklarının altına kompakt bir şekilde katlanabilirler
Kaplumbağalar kabuklarının altına kompakt bir şekilde katlanabilirler

Akvaryum kaplumbağalarının gövde uzunluğu 15 ile 35 cm arasında değişir.

Akvaryum kaplumbağalarında iki çift uzuv vardır. Bu uzuvlar kısadır, parmaklar arasında değişen yoğunlukta yüzme perdeleri bulunur. Parmak uçlarında sıklıkla pençeler bulunur.

Kaplumbağaların kuyruğu küçük, üçgen şeklindedir ve bu da kabuğun altına katlanabilir. Akvaryum kaplumbağalarının kafası hareketli boynun üzerinde bulunur, Trionyx‘lerde boyun çok uzundur, bu da avlanmalarına yardımcı olur.

Kaplumbağaların kabuk rengi belirli türlere bağlıdır. Temel olarak bunlar yeşil, gri-kahverengi veya kahverenginin farklı tonlarındadır. Çeşitli lekeler ve çizgiler olabilir. Gövde ve uzuvlar ya tek renklidir ya da farklı renklerde çizgilidir.

Ev koşullarında yaşam süresi 20-30 yıldır.

Yaşam alanı

Akvaryum kaplumbağalarının doğal yaşam alanları oldukça geniştir ve farklı kıtaların topraklarını içerir. Sürüngenler çoğunlukla sıcak güney bölgelerine yönelirler. Amerika, Afrika, Avrupa ve Doğu Asya’nın ılıman, subtropikal ve tropikal bölgelerinde çeşitli türlere rastlanır. Akvaryum kaplumbağaları gezegenimizin bazı bölgelerine insan hatası nedeniyle gelmiş ve yerel sürüngen türleri için gerçek bir tehdit oluşturmuştur.

Tayland'da genç kaplumbağaların satışı
Tayland’da genç kaplumbağaların satışı

Kaplumbağalar çoğunlukla, sürüngenlerin kıyıya rahatça çıkabileceği düz kıyısı olan yavaş akan su kütlelerinde (küçük nehirler, göletler, göller) bulunurlar. Hayvanlar zamanlarının önemli bir kısmını suda geçirirler, burada yiyecek aramak veya pusu kurmak için yavaşça yüzerler. Gerektiğinde kıyıya çıkarlar, burada kururlar ve güneş altında ısınırlar. Ancak ilk tehlike belirtisinde hızla suya atlarlar.

Cinsler

Kırmızı Yanaklı Kaplumbağa (Trachemys scripta)

Kırmızı Yanaklı Kaplumbağa
Kırmızı Yanaklı Kaplumbağa

Dünyadaki en popüler akvaryum kaplumbağasıdır. Hemen hemen her evcil hayvan dükkanından satın almak mümkündür. Genellikle 5 cm’ye kadar olan genç kaplumbağaları satarlar. Bu durum çoğu zaman insanları yanıltarak kaplumbağanın hayatı boyunca çok küçük kalacağını düşünmelerine neden olur. Ne yazık ki, bazı vicdansız satıcılar da mümkün olduğunca çok sürüngen satmak adına bunu iddia ederler. Kırmızı Yanaklı Kaplumbağanın 30 cm uzunluğa kadar büyüyebileceğini bilmek önemlidir. Besleme için mutlaka karaya çıkışın bulunduğu 100 litre hacimden başlayan büyük bir teraryuma ihtiyaç olacaktır. Sağlık sorunlarından kaçınmak için UV lambası ve tam teşekküllü beslenmeye de ihtiyaç olacaktır. Kırmızı Yanaklı Kaplumbağa, beslenmesinin üçte birinden daha azının bitkisel ürünlerden oluşması gereken bir yırtıcıdır.

Kaplumbağaların dış görünüşü çok güzeldir. Kabuk yeşil renktedir ve açıkça görülebilen pullar vardır, gövde ve uzuvlarda çizgiler vardır ve gözlerin arkasında türün adını aldığı gözle görülür kırmızı veya sarı bir  benek bulunur. Kaplumbağanın doğal yaşam alanı, ABD’nin güneyinden Kolombiya’nın kuzeyine kadar olan bölgeleri içermektedir. Ancak türler gezegenin neredeyse tüm kıtalarına getirilmiştir.

Diğer su sakinleriyle uyumu iyi değildir, tür teraryumunda beslemek iyi olacaktır.

Çin Trionyx veya Uzak Doğu Kaplumbağası (Pelodiscus sinensis)

Çin Trionyx
Çin Trionyx

Asya’da yaygın olarak bulunan yumuşak gövdeli kaplumbağaların türüdür. Trionyx’in kabuğu yoğundur, üst kısım deriyle kaplıdır, belirgin perdeleri olan pençeleri vardır ve boynu alışılmadık derecede uzundur, karakteristik bir hortum ile biter. Bu kaplumbağalar neredeyse tamamen suda yaşayan bir yaşam tarzı sürdürürler, karada çok nadiren görülürler. Yetişkinlerin uzunluğu 20-25 cm’dir. Kaplumbağanın çenesi çok güçlüdür, bu nedenle ısırıklar ağrılı olabilir, çok dikkatli bir şekilde tutulmalıdır.

Trionyx’i beslemek için 200 litre hacimden bir başlayan akvaryum önerilir. Trionyx’in tek başına bakımı uygun olacaktır, diğer su sakinleriyle iyi geçinemezler. Uzak Doğu Kaplumbağaları özel kuru yemlerin yanı sıra deniz ürünleri veya yem böcekleri ile beslenmelidir.

Benekli Kaplumbağa (Emys orbicularis)

Benekli Kaplumbağa
Benekli Kaplumbağa

Bu kaplumbağa türü, Avrupa’nın önemli bir bölümünü, Rusya’nın güney bölgelerini, Kafkasya’yı ve Kazakistan’ın kuzeyini kapsayan çok geniş bir alanı kaplar. Çeşitli su kütlelerinde yaşar: göller, göletler, öküz boynuzu göller, bataklıklar. Güçlü akıntısı olan nehirleri sevmezler. Gündüz yaşam tarzı sürdürür, kıyıda çok zaman geçirirler.

Bu, 20-35 cm’ye kadar büyüyebilen büyük bir kaplumbağadır. Kabuk ve gövde koyu kahverengi renktedir,  çok sayıda sarı lekeleri ve çizgileri vardır. Gözlerin irisi parlaktır. Türlerin ayırt edici bir özelliği, yetişkinlerde kabuk uzunluğunun 3/4’ünü oluşturan çok uzun bir kuyruktur.

Benekli Kaplumbağa beslenme türüne göre yırtıcıdır. Beslenmesinin temelini çeşitli kabuklular, yumuşakçalar, solucanlar, küçük balıklar oluşturur. Leşleri de kaçırmaz, bu nedenle su kütleleri için iyi bir sağlıkçıdır. Karada çekirgeleri, kırkayakları, sürüngenleri yiyebilir.

Besleme için bir kara adasının bulunduğu 100 litre hacimden başlayan bir teraryum gerekecektir. Ev koşullarında üreyebilirler.

Musk Kaplumbağası (Sternotherusodoratus)

Musk Kaplumbağası
Musk Kaplumbağası

Kabuğunun arkasında ve yanında özel bezler mevcuttur. Bir kaplumbağayı yakalarsanız, kötü kokulu bir salgı salgılarlar.

Doğada, kaplumbağalar ABD’nin doğusu ve güneydoğusunda bulunur. Suda yaşam tarzına sürüdürler, çoğu zaman bu sürüngenlere, av aramak için yavaşça süründükleri su kütlelerin dibinde rastlamak mümkündür. Musk Kaplumbağalarının boyutu nispeten küçüktür, 15 cm’yi geçmez. Karapaks ovaldir ve üç belirgin çıkıntısı vardır; boz veya kahverengidir. Gövdesi gridir, belirgin çizgileri vardır. Ayak parmaklarında uzun ve keskin pençeler vardır. Kuyruğu kısadır.

Besleme için bir kara adasının bulunduğu 80 litre hacimden başlayan bir teraryumda karar kılmak iyi olacaktır.

Bakım ve besleme

Doğru teraryum seçimi, kaplumbağaların rahat yaşamının temelidir. Çoğu durumda, önerilen hacim en az 100 litredir. Kabın geniş bir taban alanına sahip olması iyi olacaktır. Teraryum, suya hafif bir inişi olan bir kara adasıyla donatılmalıdır. Kaplumbağalar istedikleri zaman burada dinlenebilirler. Dip boş bırakılır veya büyük çakıl taşları kullanılır. Teraryum genellikle yapay bitkilerle süslenir.

Akvaryum kaplumbağaları için iyi bir filtreleme düzenlemesi gerekir, çünkü bu hayvanlar suyu çok kirletir. Bu amaçla verimli bir dış ve/veya iç filtre kullanılır. Hava solunumu yaptıkları için ek havalandırmaya ihtiyaç duymazlar. Karanın üzerine, termal ve ultraviyole olmak üzere iki aydınlatma konulmalıdır. Birincisi, soğukkanlı sürüngenlerin vücutlarını doğru sıcaklığa kadar ısıtabilmeleri için gereklidir, ikincisi ise kalsiyumun emilimi için gerekli olan D vitamini üretimini uyarır. Bir ısıtıcıya da ihtiyaç olacaktır, tropikal kaplumbağalar ılık suyu (25-28°C) severler.

Teraryumda Kırmızı Yanaklı Kaplumbağa
Teraryumda Kırmızı Yanaklı Kaplumbağa

Sıcaklık hariç su parametreleri özel bir rol oynamaz, ancak kesinlikle suyun kalitesine dikkat edilmelidir. Düzenli olarak, toprak sifonuyla birleştirerek suyun % 20’sini taze suyla değiştirmek gereklidir. Su değiştirme için, musluk suyu, içindeki klor ve ağır metalleri uzaklaştırmak ve aynı zamanda suyun çökeltilmesi için uzun ve zahmetli bir prosedürden kaçınmak için TetraReptoSafe dengeleyici kullanılarak hazırlanmalıdır.

Su değiştirme işleminden sonra teraryuma atık ürünlerin doğal ayrışmasını hızlandıran, suyu daha temiz hale getiren ve hoş olmayan kokuları ortadan kaldıran TetraReptoFresh preparat eklenmelidir.

Uyumluluk

Akvaryum kaplumbağalarının yırtıcı doğası göz önüne alındığında, onları beslemek için en iyi seçenek tür teraryumu olacaktır. Balıklar ve amfibiler, sürüngenler tarafından yalnızca gastronomik açıdan değerlendirilecektir ve kaplumbağa ne kadar büyükse, bu o kadar belirgin şekilde ortaya çıkar.

Ancak akvaryum kaplumbağaları çoğu zaman kendi türlerinin temsilcilerine karşı sakin davranırlar. Teraryumun hacmi izin verirse, kaplumbağaların birçoğu çiftler halinde ve hatta gruplar halinde beslenebilir.

Akvaryum kaplumbağaları gruplar halinde yaşayabilir
Akvaryum kaplumbağaları gruplar halinde yaşayabilir

Akvaryum kaplumbağalarının yemlenmesi

Popüler akvaryum kaplumbağaları yırtıcıdır, bu da beslenmelerinin çoğunun hayvansal ürünlerden oluşması gerektiği anlamına gelmektedir. Beslenmesinin temeli olarak TetraReptomin kaliteli kuru yem almak iyi olacaktır. Bu yem, sağlıklı büyüme için yüksek protein içeriğine ve optimal kalsiyum/fosfor oranına sahiptir. Sürüngenler bu tür yiyecekleri gayet iyi yerler, rahat bir şekilde saklanır, boyuta uygun granüller seçilebilir. Yemin, kaplumbağaların bulunduğu teraryumda hoş olmayan kokuları azaltan Yucca özü içermesi de önemlidir.

Kırmızı yanaklı kaplumbağanın yemlenmesi
Kırmızı yanaklı kaplumbağanın yemlenmesi

Akvaryum kaplumbağalarının az yağlı balık parçaları, karides, kalamar eti ile beslemesine izin verilir. Beslenmeye sıklıkla yabani ot salyangozları (Sarmallar, Maryse  vb.) veya yem böcekleri dahil edilir.

Bitkisel besin olarak marul, karahindiba, kabak parçaları, salatalık, elma yaprakları çok uygundur.

Kemiklerin ve kabuğun oluşması için akvaryum kaplumbağalarının kalsiyuma ihtiyacı vardır. Bunlar, TetraReptoCal gibi mineral takviyeleri şeklinde verilebilir. Kaplumbağalara haftada bir kez TetraReptoSol sıvı vitaminleri vermek fena olmaz.

Genç kaplumbağalar her gün beslenir, yetişkinler genellikle haftada 2-3 kez beslenir.

Üreme ve çoğaltma

Akvaryum kaplumbağalarının çoğaltılması bir takım zorluklar içerir, çünkü özel koşulların oluşturulması ve yumurtalar için bir kuluçka kabı gerekecektir.

Kaplumbağalarda cinsel olgunluk ortalama olarak 2-3 yaşında ortaya çıkar. Sıcaklığın yükseltilmesi ve gün ışığı süresinin artması üremeye teşvik olabilir. Bazı türler “kışlama”, yani birkaç ay boyunca normalden 5-8°C daha düşük sıcaklıklarda besleme düzenlemesine ihtiyaç duyarlar.

Benekli Kaplumbağa yavrusu
Benekli Kaplumbağa yavrusu

Kaplumbağaların çiftleşmesi genellikle suda gerçekleşir. Bundan sonra, dişi doğada karaya çıkar ve yumurtalarını kuma bırakır. Teraryumda ayrıca kum, turba veya vermikülit içeren bir kap düzenlenmesi gerekecektir. Akvaryum kaplumbağaları yavrularına bakmazlar.

Yumurtalar,  birkaç ay sürecek olan gelişimlerinin gerçekleşeceği kuluçka kabına aktarılır. Yumurtadan çıkmalarından sonra küçük kaplumbağalar ayrı bir teraryuma aktarılır.