Ana karakteri bir palyaço balığı olan ünlü çizgi film “Kayıp Balık Nemo”nun yayınlanmasından sonra bu deniz sakinlerine olan ilgi önemli ölçüde artmıştır. Birçok kişi, bir tatlı su akvaryumuna kıyasla bir deniz akvaryumunun bakımındaki bazı zorluklara rağmen, böylesine parlak ve ilginç bir evcil hayvana sahip olmayı istemiştir. Palyaço Balığı genellikle yeni başlayan deniz akvaristlerinin ilk sakinlerinden biri haline gelmiştir. Mercan resiflerinin bu komik sakinini biraz yakından tanıyalım.
İçindekiler
Genel bilgiler
Palyaço Balıkları veya Amphiprionlar (Amphiprion sp.) Pomacentridae ailesinden bir deniz balığı cinsidir. Çoğu deniz balığı gibi, palyaçolar da parlak ve unutulmaz bir görünüme sahiptir. Bunlar, zengin turuncu veya kırmızı renkli ve gövdelerinde karakteristik beyaz çizgileri olan balıklardır.
Amphiprionların ilginç bir özelliği, farklı anemon türleriyle simbiyotik birliktelik (iki organizmanın karşılıklı olarak yararlı bir şekilde birlikte yaşamaları) içerisinde olmalarıdır. Bu sölenterin, çok ciddi yanıklar bırakabilen ve hatta küçük hayvanları öldürebilen iğneleyici hücrelere sahip dokunaçları vardır. Bununla birlikte, Palyaço Balığı, anemonun dokunaçlarını doğal bir sığınak olarak kullanır ve haliyle bir soru ortaya çıkar – anemonun zehiri neden bu balıklar üzerinde etki etmez?
Cevap da oldukça basittir. Evrim sürecinde, Amphiprionlar, balığın anemon zehirine karşı duyarsız olmasını sağlayan özel koruyucu bir mukus salgılamaya adapte olmuşlardır. Palyaço Balıkları yeni “evlerine” yerleşmeden önce hafif bir şekilde sokulmasına izin verirler, bu tahrişe yanıt olarak balığın organizması gerekli mukusu üretir.
Böylece Amphiprionlar diğer türlerin saldırısına karşı güvenli bir şekilde korunurlar. Tehlikenin ilk belirtisinde balıklar, anemonun dokunaçlarının arasına saklanırlar ve onları takip etmeye çalışanlar için de durum vahim olur; en azından çok sayıda yanık garantidir. Bu nedenle palyaçolar nadiren “evlerinden” uzaklaşırlar.
Ancak Palyaço Balıkları da dokunaçları yiyecek artıklarından temizleyerek ve bunların arasındaki suyu havalandırarak ve parlak renkleri ile diğer balıkları cezbederek sölenterlere büyük fayda sağlarlar.
Palyaço Balığı oldukça bölgecidir. Bölgede yeterli miktarda anemon yoksa balıklar arasında “güneşin altındaki yer” için kanlı bir mücadele olur. Araştırmacılar, balığın parlak renginin, kendi akrabalarını yerin işgal edildiğini uyarmak için bir araç olarak ortaya çıktığına inanmaktadırlar.
Palyaço Balıklarının bir başka özelliği, tüm yavruların erkek olarak doğmasıdır.
Ayrıca, sadece uygun koşullar altında, örneğin sürüdeki ana dişi öldüğünde, erkeklerden biri dişi olur. Bu balıklar doğada, en büyük çiftin önderlik ettiği sürüler halinde yaşarlar. Grubun diğer üyeleri büyümelerini durdurur ve her zaman ana çiftten daha küçüktürler.
Palyaço Balığı, yaşam döngüsü tamamen tutsaklık altında devam edebilen birkaç deniz balığından biridir.
Dahası oldukça “konuşkandırlar”. Amphiprionlar cıvıldayabilir, homurdanabilir ve daha birçok farklı ses çıkarabilir.
Dış görünüş
Palyaço Balıklarının ortalama büyüklüğü 7 cm’dir, münferit örnekler 11 cm’ye kadar büyür. Dişiler erkeklerden daha büyük ve saldırgandır. Gövde yanlardan düzleşmiştir, sırtı yüksek, kafası kısadır. Sırt yüzgeci iki bölüme ayrılmıştır: daha sert ön bölüm (10 ışından oluşur) ve yumuşak arka bölüm (14-17 ışın). Anal yüzgeci, yuvarlak kuyruk yüzgecine doğru kaymıştır. Göğüs yüzgeçleri büyüktür, fan şeklindedir.
Gövdesinin ana rengi parlak turuncudan kırmızıya ve sarıya kadar değişir. Gövde, çoğu zaman tüm yüzgeçlerde de mevcut olan siyah kenarlı, enine geniş beyaz şeritlerle çaprazlanmıştır. Gözlerin irisi parlak turuncudur.
Doğada ortalama yaşam süresi yaklaşık 10 yıldır, akvaryumlarda neredeyse 2 kat daha fazladır.
Yaşam alanı
Şu anda yaklaşık 30 Amphiprion türü bilinmektedir. Palyaço Balıklarının yaşam alanı oldukça geniştir. Pasifik ve Hint Okyanuslarının sularında, Afrika’nın doğu kıyılarında, Japonya kıyılarında ve Avustralya’nın mercan resiflerinde bulunur.
Genellikle onlara yiyecek ve koruma sağlayan anemonların yoğun çalılıkları içinde yaşarlar. Ancak bu omurgasızlarla birlikte yaşamak Palyaçoların varlığı için bir ön koşul değildir. Eğer uygun bir sölenter yoksa, balıklar sualtı kayalıklarının arasına ve mercan resiflerinin mağaralarına yerleşirler.
Bakım ve besleme
Kendinize bir Palyaço Balığı almadan önce, onu beslemek için deniz suyu (tuzlu su) içeren bir akvaryuma ihtiyacınız olduğunu bilmeniz önemlidir. Deniz balıkları su kalitesine karşı çok daha hassastır ve parametrelerindeki küçük değişiklikler bile akvaryum sakinlerinin çoğuna zarar verebilir.
Bir çift Amphiprionu beslemek için 50 litre hacimden başlayan bir akvaryum gereklidir. Dibe kum serilir, “canlı” taşlar, yani canlı mikroorganizmaların, alglerin ve hayvanların olduğu doğal mercan resiflerinin özel parçaları konulur. Önceden, balıkları yerleştirmeden önce, akvaryuma çeşitli anemon türlerini yerleştirmek tercih edilir.
Akvaryumda standart ekipman bulunmalıdır: filtre, köpük ayırma sütunu, akış pompası. Akvaryumda anemon varsa, parlak bir aydınlatmaya ihtiyaç olacaktır.
Su parametrelerinin durumunu kontrol etmenin yanı sıra haftada en az bir kez su değişikliği de yapılmalıdır. Bir seferde suyun en fazla % 10’u değiştirilir.
Besleme için en uygun su parametreleri: Sıcaklık= 25-27°C, pH= 8.0, ρ (yoğunluk)= 1.02-1.025.
Uyumluluk
Diğer türlere kıyasla, Palyaço Balıkları, Blennyler, Kardinaller, Gobiuslar, Papaz Balıkları, Kelebek Balıkları gibi popüler deniz sakiniyle iyi geçinen nispeten barışçıl balıklardır.
Balıklar sadece anemon için savaşırken agresif olurlar. Bu durumda, yalnızca kendi türlerinin temsilcilerine zulmederler.
Palyaço Balığının yemlenmesi
Palyaço Balıkları omnivor balıklara dâhildirler, hem hayvansal hem de bitkisel kökenli yemleri gayet iyi yerler.
Amphiprionları beslemek için en ideal seçenek Tetra Marine Flakes gibi deniz balıkları için özel olarak tasarlanmış kaliteli kuru yemlerdir. Bu tamamen dengeli bir yemdir, fukus, spirulina yosunu, yüksek kaliteli balık yağları ve deniz karideslerini içermektedir. Bütün bunlar evcil hayvanlarınız için eksiksiz ve sağlıklı bir beslenmeyi garanti eder.
Balıkları günde 2-3 kez beslemek gerekir.
Üreme ve çoğaltma
Palyaço Balıklarını ev koşullarında çoğaltmak için önceden oluşmuş olan bir çift üreticiye ihtiyaç vardır. Balıklar doğada, yumurtalarını anemonun yakınına bırakırlar. Akvaryumda, bir mağara veya ters çevrilmiş bir seramik kap alt tabaka görevi görebilir. Yumurtlama, erkeklerin aktivitesini uyaran ay döngüsü ile akşamları başlar. Su sıcaklığı en az 26°C olmalıdır.
Yumurtlamadan sonra, yavruların bakımı tamamen erkeğe düşer: yumurtaları havalandırır, bir su akışı oluşturur ve cansız yumurtaları çıkarır. Dişinin doğurganlığı 400 ila 1500 yumurta arasındadır. Yumurtanın inkübasyonu yaklaşık 7-10 gün sürer ve doğumdan 2 hafta sonra balıklar ilk anemonlarını aramaya başlarlar.
Bütün yavrular erkek olarak doğar ve sadece belirli koşullar altında dişiye dönüşürler.